In de hele discussie over het onderzoek uit 2013, waarvan de conclusie was: ‘leer kinderen huilen en nee zeggen’, vind ik dat een belangrijke invalshoek over het hoofd wordt gezien. In plaats van te focussen op hoe kinderen zich moeten verweren tegen potentiële daders (wat natuurlijk belangrijk is), laten we de schijnwerpers eens richten op de plegers. Want wat er uit het onderzoek naar voren komt, is dat huilen en nee zeggen zou helpen, omdat de pleger anders niet weet dat het niet oké is. Als dit géén drogreden is, hebben we reden om ons zorgen te maken.
Hoe kan het dat daders niet lijken te weten wat niet kan?
Wat de mannen die onderzocht zijn doodleuk vertellen, met hun verhaal dat huilen en nee zeggen zou helpen, is dat ze niet wisten dat ze misbruik pleegden. Dat plegers dachten dat wat ze deden kan als het kind geen tegenstand biedt, dat het oké is zolang het kind niet huilt.
Genegeerd of niet waargenomen?
Wanneer ik de verhalen van overlevers van seksueel misbruik hoor is het overduidelijk dat zij zich onderdrukt, vernederd en machteloos hebben gevoeld. De dader heeft dit genegeerd of niet waargenomen. Twee visies op de werkelijkheid die lijnrecht tegenover elkaar staan. Hoe kan dat?
Over emotioneel analfabetisme
Deze plegers leiden volgens mij aan emotioneel analfabetisme. Wat we plegers moeten leren is om de verbinding tussen het hoofd en het hart te koesteren. Dat emoties deel uitmaken van de volheid van de menselijke ervaring. Dat het afsluiten van je eigen gevoelens afschrikwekkende gevolgen heeft, in de eerste plaats voor jezelf, maar mogelijk ook voor de wereld om je heen. Jane Fonda zegt: ‘Het afsluiten van je emotionele leven leidt tot een depressie’. Dat is ook de wortel van de depressie die we vaak in slachtoffers terugzien.
Depressief, drank, drugs, geweld en seks
De excessen van drank, drugs, geweld en seks zijn uitwerkingen van emotioneel analfabetisme, de verbreking van de verbinding tussen hoofd en hart en de daaruit voortvloeiende depressie.
De breuk tussen hoofd en hart leidt tot harteloze daden
De mannen van morgen (mannen zijn veruit de meerderheid van plegers van seksueel misbruik) zijn de jongens van vandaag. Laten we alles op alles te zetten om jongens zo op te voeden, dat de mannen van morgen in staat zijn om intimiteit te voelen en liefde, medeleven en empathie. Want als er één ding erger is dan een kind hebben dat seksueel misbruikt is, dan is dat een kind hebben dat seksueel misbruik pleegt. Hoe kun je dat voorkomen?
De oplossing van een complex probleem is nooit eenvoudig
Als je seksueel misbruik als een alleenstaand probleem beschouwt, kom je er niet uit. Seksueel misbruik heeft zijn maatschappelijke context. We leven in een maatschappij waarin 1 op de 5 meisje en 1 op de 6 jongens seksueel misbruikt worden. Dat betekent dat we leven in een maatschappij waarin enorme aantallen (potentiële) plegers rondlopen. Plegers die wellicht net als de plegers uit het onderzoek niet beseffen wat ze een kind aandoen. Laten we kijken welke oplossingen we naast huilen en nee zeggen kunnen verzinnen:
10 stappen tegen seksueel misbruik
- Leer je kinderen huilen en nee zeggen (die houden we er gewoon in)
- Laat je kinderen ervaren dat huilen en nee zeggen gerespecteerd wordt
- Leer je kinderen dat ze huilen en nee zeggen zelf ook moeten respecteren
- Leer zelf welke signalen (kunnen) wijzen op seksueel misbruik
- Informeer jezelf over de lange termijn effecten van seksueel misbruik
- Gebruik deze informatie om kinderen te leren wat seksueel misbruik is
- Bestudeer de excuses die plegers naar voren brengen en leg de denkfouten bloot
- Breng veelgehoorde denkfouten onder de aandacht
- Leer kinderen (én volwassenen) dat niets zeggen géén ja is
- Laat het tot je doordringen dat iedereen een potentiële dader is
Laat tot je doordringen dat iedereen een potentiële dader is
Handel om te voorkomen dat potentiële daders daadwerkelijk misbruik plegen. Het is niet moeilijk om te zien wat elk van deze regels zou kunnen opleveren, als we ons, als maatschappij in zijn geheel, hiervoor zouden inspannen. We zouden ongetwijfeld seksueel misbruik een heel stuk kunnen terugdringen. En deze lijst is nog lang niet compleet, er is vast veel meer wat ieder van ons kan doen om seksueel misbruik terug te dringen. Laten we vooral zelf wakker worden, de ogen open houden en de nieuwe generatie op voeden tot voelende en denkende mensen.
Tijd om zelf in actie te komen
Laten we nu eens niet kijken naar een commissie, een protocol of een kwaliteitseis. Niet naar de overheid. Laten we, in plaats van de plegers aan de schandpaal te nagelen (wat hooguit een schijnveiligheid oplevert), bestuderen waar zij de mist ingaan. Hen blijven zien als mensen, als iemands zoon of dochter. Mogelijk kunnen we meer aan de weet komen dan alleen: ‘Leer kinderen huilen en nee zeggen’.
Klik hier om mijn boek ‘Helen van seksueel misbruik. Het trauma voorbij!’ te bestellen en wordt deel van de oplossing.
Jane Fonda over emotioneel analfabetisme : http://t.co/Lb7y7ni8pz
Zo waar, hier moet aan gewerkt worden. Mijn dader zei in een confronterend gesprek , ik heb je toch nooit pijn gedaan ! Het besef is inderdaad ver te zoeken, en er moest steeds op hem ingepraat worden dat zijn daden niet ok waren.