Praten ouders te weinig met kinderen over seksueel misbruik?

Ouders denken dat het onderwerp taboe is, willen een kind er niet mee belasten of denken dat het moeilijk is om met kinderen over seksueel misbruik te praten. Ze zijn soms bang dat ze expliciete dingen over seks moeten gaan vertellen.

Geruststellende boodschap: het is niet moeilijk

Praten over seksueel misbruik is niet moeilijk. De boodschap aan een kind is: ‘Jouw lichaam is van jou’. Het is belangrijk hen duidelijk te maken dat ze het recht hebben om zelf te bepalen wat ze wel en niet toestaan. Daarnaast is het van belang dat jij weet hoe een misbruiker een kind inpalmt, zodat je een kind kunt waarschuwen voor iemand die ‘een geheimpje’ met hen deelt.

Top 10 redenen om wél over seksueel misbruik te praten met je kind

Een lijstje met motiverende gegevens om dat preventieve praatje toch aan te gaan en vaak terug te laten komen. Je waarschuwt je kind toch ook dat ze niet zonder te kijken de straat over moeten steken? Waarom praten over seksueel misbruik zo belangrijk is.

1. Seksueel misbruik komt heel veel voor! Maar liefst 1 op de 4 meisjes en 1 op de 6 jongetjes wordt het slachtoffer van seksueel misbruik voordat ze 16 zijn.
2. Het gebeurt ook bij jou in de buurt. Seksueel misbruik komt even veel voor in alle milieu’s. Het maakt niet uit of je arm of rijk, protestants of katholiek, blank of donker bent: het komt overal voor.
3. Het zijn bijna nooit vreemden die het doen. Maar liefst 93% van het seksueel misbruik wordt gepleegd door een bekende dader. Vaak familie.
4. Je kind is er oud genoeg voor. Er is geen leeftijdsgrens voor seksueel misbruik: zelfs baby’s kunnen slachtoffer worden. Kinderen kunnen al vanaf heel jong (richtlijn 3 jaar oud) leren welke delen van hun lichaam privé zijn en niet aangeraakt mogen worden.
5. Je hoeft je kind niet bang te maken. Als je je kind wijst op de gevaren bij het oversteken wordt een kind ook niet bang om de straat op te gaan. Het leert alleen wel, dat het niet zomaar de straat op rent.
6. Als er wat gebeurt, kom je het anders niet te weten. Seksueel misbruik wordt doorgaans niet ontdekt, er zijn vaak geen fysieke klachten. De emotionele en gedragsveranderingen kunnen ook door andere omstandigheden veroorzaakt worden, waardoor men vaak niet aan seksueel misbruik denkt.
7. Je kind zal het je doorgaans niet vertellen. De meeste kinderen vertellen het niet. De misbruiker instrueert het kind om het niet te vertellen en maakt het kind wijs dat het zijn of haar eigen schuld is, dat mensen boos zullen worden of verdrietig, dat ze hem of haar niet zullen geloven. Wees de dader voor!
8. Niet alleen volwassenen zijn dader. Kinderen worden ook door andere kinderen misbruikt. Laat kinderen weten wat wel en niet kan qua aanraking, ook in contact met andere kinderen. Voorkom dat je kind slachtoffer wordt… of dader…
9. Je brengt je kind niet op ideeën. Er zijn geen aanwijzingen om te denken dat kinderen die voorgelicht zijn over misbruikpreventie eerder iets daaromtrent verzinnen.
10. Het kan jouw kind overkomen. De statistieken spreken voor zich: seksueel kindermisbruik komt dusdanig vaak voor, dat het ieder kind kan overkomen. De ouders van misbruikte kinderen hebben ooit gedacht dat het hun kind niet kon overkomen.

 Oké, je bent overtuigd: hoe kan je over seksueel misbruik praten?

Wanneer je door deze lijst overtuigd bent van het nut van zo’n praatje, luister dan goed. Het gaat er niet om dat je éénmalig een praatje houdt in de trend van seksuele voorlichting. Het gaat er om dat je een kind structureel leert dat het de baas is over zijn of haar lichaam. Dat het kind het vanzelfsprekende recht heeft om nee te zeggen tegen een knuffel, tegen anderen, als het hun eigen lijf betreft.

Drie boodschappen die je kind in elk geval moet krijgen over seksueel misbruik:

1. De lichaamsdelen die normaal onder je badpak zitten zijn privé. Daar mag niemand aankomen en jij ook niet bij die van iemand anders.
2. Geheimen zijn niet oké. Bij twijfel of verwarring praat je met een volwassene die je vertrouwt: de juf, papa of mama, de buurvrouw: wie jij maar vertrouwt, desnoods de burgemeester.
3. Je mag er altijd over praten. Ook als je denkt dat je het fout hebt gedaan. Je kunt een ‘fout beter toegeven, dan kan je er samen met die volwassene naar kijken en dan kan de volwassene je helpen.

Wat valt op bij deze regels?

We hebben het niet eens over seks. We hebben het over de regie van het eigen lichaam. Dit rijtje is zeker niet dekkend, maar bij jonge kinderen een goede eerste stap. Tegen de pubertijd zijn kinderen/pubers zelf vaak seksueel onderzoekend. Ook dan is het belangrijk om over seksueel misbruik te blijven praten. Want maar al te vaak denkt een puber dat hij of zij zelf begonnen is en dus schuldig. Dat kan het moeilijk maken om er hulp bij te vragen. De misbruiker helpt hem of haar daar ook nog bij: je wilde het zelf. De maatschappij stuurt daarin ook vaak de verkeerde boodschap: ‘Waarom had je dan zulke sexy kleding aan?’

Ook met pubers praten over seksueel misbruik

Zeker ook in de pubertijd is het van belang dat je die drie boodschappen blijft sturen. Bij de eerste regel komt daar het gesprek bij over vrijwilligheid, over beinvloeding en over hoe je moet omgaan met sociale druk of grensoverschrijdend gedrag van anderen. Hoe je ervoor zorg draagt dat je zelf niet over de grens van een ander gaat. Dat je dus ook praat over toestemming, samen beslissen en terughoudendheid als één van beiden twijfelt. Wanneer je in de kindertijd de basis hebt gelegd voor een gezond stuk zelfregie, kun je met pubers ook makkelijker praten over wat er in hun leven gaande is.

Wat als het al gebeurd is?

Ook dan blijft praten natuurlijk heel belangrijk. Ook op de langere termijn. Voor tips over hoe om te gaan met actueel seksueel misbruik, kijk bijvoorbeeld op ‘De 5 B’s voor als je kind seksueel misbruikt is.’

Wil je meer weten over seksueel misbruik en wat er allemaal bij komt kijken, ook op de langere termijn? Koop hier mijn boek!

Deel op Facebook

Tweet