Voor wie het niet heeft meegekregen, Gisèle Pelicot is een Franse vrouw op leeftijd die slachtoffer werd van haar eigen man én 80 andere mannen (waarvan er, tot op heden, 50 geïdentificeerd zijn) aan wie haar bewusteloze lichaam werd uitgeleend. Zij heeft de schaamte teruggegooid naar de daders door ervoor te kiezen om haar rechtszaak níet achter gesloten deuren te laten plaatsvinden. In plaats daarvan werd het breed uitgemeten in de pers. Gisteren zijn de straffen bekend gemaakt.

Wat is er gebeurd?

Meneer Pelicot drogeerde zijn vrouw en nodigde mannen uit om haar te komen verkrachten. Hij maakte gebruik van een website die vertaald ‘Zonder dat zij het weet’ is genaamd. Hij heeft de verkrachtingen gefilmd en naar alle waarschijnlijkheid verhandeld. In elk geval is het verhaal aan het licht gekomen toen meneer Pelicot aangeklaagd werd wegens het filmen van vrouwen onder de rokken. Zijn zoon heeft toen zijn computer en telefoon doorgekeken en vond de beelden van de verkrachtingen.

Heeft zij nooit iets gemerkt?

Gisèle heeft wel degelijk iets gemerkt. Haar cognitieve functie ging achteruit, dacht ze. Ze had door dat er iets niet klopte, maar, zoals zo vaak gebeurt rondom seksueel misbruik, was er een verklaring voorhanden. Ze dacht beginnende dementie, maakte zich er zorgen over. Ze bezocht haar huisarts met deze klachten. Maar omdat ze bewusteloos was tijdens de verkrachtingen had ze geen idee dat haar man haar lichaam had uitgeleend aan, door de jaren heen, waarschijnlijk rond de 200 mannen.

De schaamte moet van kant veranderen

Wat er is gebeurd, is in feite van minder belang dan wat er vervolgens aan de hand is. Haar moed en vastberadenheid om alle rechtszaken in de openbaarheid te laten behandelen, is een voorbeeld dat een schok door de wereld heeft doen gaan. Ineens worden de daders in het openbaar veroordeeld. Geen achter de schermen deals met lage straffen. “De schaamte moet van kant veranderen”, zei Gisèle en dat werd de nieuwe strijdkreet. De wereld, die rondom seksueel misbruik altijd op zijn kop stond,  komt daarmee weer rechtop.

Het recht staat hiermee ook terecht

Jarenlang en wereldwijd heeft het recht slachtoffers tekort gedaan. Voorbeelden te over van belachelijk lage straffen voor verkrachtingen, aanrandingen en jarenlang seksueel misbruik. Een voorbeeld in Nederland is de zaak Valkenburg waar, ondanks de nieuwe wettelijke eis van gevangenisstraf voor seksuele misdrijven, de daders grotendeels wegkwamen met een lachertje: 1 dag cel voor de verkrachting van een kind. Ook de rechtspraak staat door de moed van Gisèle terecht.

De schaamte voorbij

De schaamte waarmee de dader je geketend heeft, is niet van jou. Het is een verstikkende mantel die je af mag leggen. De kans die Gisèle de wereld biedt, is de schaamte terug te geven aan de dader. Het vraagt moed om je dader aan te kijken, te weten dat jou geen enkele blaam treft. Dat is wat Gisèle de wereld voorhoudt. Dat is de inspiratie voor alle slachtoffers.

Heling door moed

Deze moed brengt ook heling. Gisèle loopt met geheven hoofd de rechtszaal uit. Ze heeft ongetwijfeld nog één en ander te verwerken, maar de schaamte heeft zij succesvol teruggelegd bij de daders. Het verdriet van het verraad, door haar man die zij vertrouwde, heeft ze laten zien, zonder dat het haar brak. Daarbij steekt haar ex-man schril af en zijn lege woorden van spijt vallen op dove oren. De wereld kent Gisèle Pelicot. Dat is haar naam. De zijne zal in de vergetelheid verdwijnen. Eindelijk staat het slachtoffer centraal!