Depressie, angststoornissen en je darmen

Onderzoek naar darmflora

Steeds vaker is de connectie tussen stemmingsstoornissen en de darmflora onderwerp van onderzoek. Inmiddels is duidelijk dat er een grote correlatie is tussen depressie en angststoornissen, en de staat van wat ze het ‘microbioom’ noemen: de verzameling bacteriën in je darmen. In een gezond mens, ongeveer een kilo met een grote diversiteit aan bacteriën.

Meta-onderzoek naar probiotica

In een meta-analyse van 100 onderzoeken naar de effectiviteit van de inzet van probiotica en pre-biotica in depressie en angststoornissen blijkt dat probiotica significante verbetering geven (pre-biotica lijken wel iets te doen, maar te weinig om statistisch significant te zijn). Helaas kan ik hier niet linken naar het betreffende onderzoek, om dat te lezen moet je lid zijn van MedScape, maar het gaat om onderzoek bij een populatie van in totaal 660 personen. Dat is best een groot onderzoek dus.

Wat betekent dat in de praktijk

Probiotica lijken effectief bij meerdere psychische aandoeningen, zoals ook autisme en OCD, terwijl het niets lijkt te doen bij schizofrenie en een bipolaire stoornis. Het is nog te vroeg voor definitieve uitspraken en er moet nog veel onderzoek gedaan worden naar hoe je probiotica het beste kunt toedienen. Daar zijn heel veel manieren voor, van drankjes waar het in zit, capsules of zelfs via poep-transplantatie. Maar de makkelijkste manier is via de voeding. Er zijn voedingsmiddelen die veel pro-biotica bevatten.

Pro-biotica in voeding

Voordat je allerlei poedertjes en drankjes gaat proberen, laten we eens dichter bij huis kijken. Een aantal voedingsmiddelen bevatten pro-biotica, met name gefermenteerde voeding. Wat moet je je daar bij voorstellen? Zuurkool (rauw), Kombucha, Kefir, sommige yoghurts. Daarnaast gezond eten met aandacht voor de werking van je darmen. Zelf groenten fermenteren kan ook, kijk voor inspiratie maar eens op deze facebookaccount.

Andere manieren om de darmflora te stimuleren

Naast pro-biotica kun je ook denken aan voeding die je darmen ondersteunt. Minder koolhydraten, suikers en minder voorbewerkt voedsel zijn dan de algemene richtlijn. En als je gaat experimenteren met andere voeding: jezelf monitoren: wat doet het met je ontlasting? Extra vezels toevoegen in de vorm van gebroken lijnzaad, zemelen or psylliumvezels (vlozaad) kan ook goed, mits je niet overdrijft. Zo houd je je microbioom op orde. 

Disclaimer

Ik ben geen medicus. Ik heb geen verstand van biotica, ik heb deze informatie gelezen in een artikel van Medscape.com. Ik kan en mag hierin natuurlijk geen medisch advies geven, maar het lijkt mij dat als pro-biotica mogelijk een bijdrage kunnen leveren aan het verlichten van depressie en angststoornissen, dit het proberen waard is. 

Depressie, angststoornissen en eetstoornissen

Het verband dat het artikel niet legt, maar dat volgens mij wel aandacht verdient, is tussen eetstoornissen en depressie en/of angststoornissen. Dat een eetstoornis de darmflora overhoop haalt lijkt me evident. Hoe zou het zijn als probiotica ondersteunend worden ingezet bij het herstel van een eetstoornis? 

Wat doe ik hiermee?

Inmiddels ben ik zelf begonnen met een dieet op basis van Keto, waarbij ik vooral koolhydraten en suikers weglaat. In plaats daarvan eet ik vetten en eiwitten, met groenten voor de nodige vezels. (Over het Keto-dieet kom ik een andere keer nog wel terug, daar is veel om te doen in de psychologische literatuur.) Ik neem daarbij ook psyllium en lijnzaad (met mate). Mijn darmen vinden het eerlijk gezegd nog niet leuk, maar ik voel me wel echt veel energieker dan voorheen. Ik sta tegenwoordig vroeg op! Dat heb ik mijn hele leven nog niet gedaan (nou ja, toch niet vrijwillig)

Vraag aan jullie

Mochten jullie gaan experimenteren met pro-biotica, zouden jullie hier dan jullie ervaringen willen delen? Zo kunnen anderen leren van jouw ervaring. 

 

Cursus Jeugdtrauma van Jan Bommerez

Plotseling was daar Jan Bommerez met een cursus Jeugdtrauma. Verrassend, vond ik, want ik heb Jan Bommerez heel lang geleden al eens op mijn radar gehad, toen ik nog met stichting Tientjes de armoede in Nederland te lijf ging. Zijn boek ‘Kun je een Rups Leren Vliegen?’ was toen net uit, over het verschil tussen verandering en transformatie. Een boek dat vooral in managementkringen opgang deed.

Flow, transformatie en loslaten

Hij hield zich indertijd voornamelijk bezig met thema’s als flow, transformatie en loslaten. Nogal grote begrippen die niet gemakkelijk te definieren zijn en heel eerlijk, indertijd vond ik het nogal wollig. Inmiddels zie ik daar niet veel van terug, de teksten op zijn website zijn verrassend helder.

Jeugdtrauma als zijn nieuwe thema

Jan Bommerez komt vanuit een heel ander perspectief bij het thema jeugdtrauma uit. Waar ik uit persoonlijke ervaring vanuit trauma gegroeid ben naar heling en uiteindelijk in mijn kracht ben gekomen, was zijn zoektocht: “Hoe komt het dat mensen niet in hun kracht komen?” Het antwoord op die vraag is ontwikkelingstrauma. Trauma’s in de vroege jeugd die het zenuwstelsel ontregelen en daarmee de fundering leggen voor een leven vanuit de bevriezing. Overleven in plaats van leven, zoals ik het zou zeggen.

4 gratis lessen om te proberen

Jan Bommerez heeft een online programma gelanceerd, waarbij je voor bijna 200 euro toegang krijgt voor een jaar. Of dat het waard is weet ik niet, maar het is een aanvulling op traumatherapie die mogelijk veel kan bijdragen. Vooral inzichten in hoe het lichaam tot rust gebracht kan worden, zo op het oog in elk geval.

Wie van jullie heeft het geprobeerd?

Gratis vier lessen. Heeft één van jullie dit al ervaren? Laat het me weten.

Ik heb de eerste les gekeken en ben er best blij over. Een heldere uitleg over trauma, Somatic Experiencing en een oefening waarmee je kunt beginnen je zenuwstelsel tot rust te brengen.

In een volgend blog zal ik verslag doen van hoe ik de rest van de gratis lessen heb ervaren. Wordt vervolgd …

 

 

Recensie: Onderland van Alma Mathijsen

Onderland

Onderland voorflapHet boek Onderland gaat over de binnenwereld, of zo je wilt onder-wereld, van mensen die ernstig misbruik en/of mishandeling hebben meegemaakt. Je kunt er alleen komen als je iets ergs hebt meegemaakt en de bewoners hebben ieder hun eigen manier gevonden om met hun herinneringen om te gaan.

Onderland vs. Wonderland

De titel doet sterk denken aan de klassieker Alice in Wonderland en het boek vertoont hiermee wel enige gelijkenis. Waar Alice echter terechtkomt in een min of meer vriendelijke omgeving, waar welliswaar alles anders is dan in haar bovenwereld, is de omgeving in Onderland eerder sinister.

Onderland is thuis

onderland achterflapHierin ontstaat een voor slachtoffers van seksueel misbruik een herkenbaar fenomeen. De dreiging vanuit de verschillende nachtmerries van de bewoners van Onderland lijken sterk op wat zij zelf hebben meegemaakt en voelen dan ook als een soort van thuis. De bewoners begrijpen elkaar en de hoofdpersoon vindt hier dan ook meer begrip en empathie dan in de bovenwereld. Onderland is een plek om naartoe te ontsnappen.

Dissociatie en andere oplossingen

Er niet zijn, zodat je wat er gebeurt niet meemaakt. Ontsnappen aan de herinnering van wat er gebeurd is, op welke manier dan ook. Dat is hoe de bewoners van Onderland hun jeugd overleefd hebben. Voor de één is dat een fantasiewereld waarin elke dag het Zwanenmeer wordt opgevoerd, voor de ander is het de dreunende beat op een dansfeest en een derde gebruikt kunst. De hoofdpersoon leert dat er veel manieren zijn om te ontsnappen, maar ook dat het mogelijk is om niet meer bang te zijn voor wat er in het verleden is gebeurd.

Terug naar de werkelijkheid. Of toch liever niet?

Goedwillende therapeuten trekken aan de bewoners van Onderland, om terug te komen naar de alledaagse werkelijkheid. De bewoners hebben allerlei manieren gevonden om aan deze goede bedoelingen te ontsnappen. De hoofdpersoon zoekt naar een manier terug naar de werkelijkheid, maar, als zij deze op de laatste pagina ontdekt, keert ze om en trekt zich terug in Onderland. Het land waar de waarheid er gewoon mag zijn.

Aanklacht tegen ‘Bovenland’

Ik vind het moeilijk om het boek te duiden. Enerzijds is het boek een aanklacht tegen hoe de maatschappij omgaat met slachtoffers van seksueel misbruik, al is dit niet op elke pagina evident. Het blijkt vooral uit het feit dat de bevolking van Onderland er massaal voor kiest om daar te blijven, in plaats van het liefdeloze ‘Wij weten wat goed voor je is’ van hulpverleners en anderen in de bovenwereld. In die zin is het boek herkenbaar voor veel lotgenoten die in de mangel van de hulpverlening terecht zijn gekomen. De enige hoop die het boek lijkt te bieden is dat er mensen zijn (lotgenoten) die je wél begrijpen.

Gemengde gevoelens over Onderland

Ik heb het boek in twee dagen uitgelezen en het laat me achter met gemengde gevoelens. Het boek is rauw, de scenes die het beschrijft, hoewel niet gedetailleerd, zijn expliciet. Het schuwt niet om te benoemen wat het werkelijk is, dat vind ik er fijn aan. Het boek heeft ook prettige illustraties waardoor het een beetje luchtiger wordt.

Niet onverdeeld enthousiast

Toch ben ik niet onverdeeld enthousiast en dat is vooral omdat, nu ja, gevangen blijven in Onderland is, voor mij, geen manier van leven. Het is overleven. Toch begrijp ik goed dat wat ik voor het gemak maar Bovenland noem, de bewoners van Onderland bijzonder onaantrekkelijk voorkomt. Mijn conclusie daarover is echter een andere dan die van de auteur. Ik denk dan: ‘We moeten Bovenland maar veranderen.’

Pluspunten:

  • leest vlot
  • rijk geillustreerd
  • belangrijk thema (langetermijneffecten van ernstig trauma)
  • herkenbare verhalen
  • creatieve strategieën om te overleven

Minpunten:

  • hulpverlening (en heel bovenland) wordt als één geheel weggezet
  • weinig hoopgevend voor bovenlanders.

Voor wie is Onderland geschreven

Voor mensen die zijn vastgelopen in de traditionele hulpverlening biedt dit boek veel herkenning. Zij die zelf al stevig aan de slag zijn met hun eigen traumalandschap zal het zeker ook aanknopingspunten geven om mee aan het werk te gaan. Zoek je een ander soort boek: Kijk hier voor boeken van uitgeverij Ivonne Meeuwsen.

Hulpverleners

Hulpverleners die open staan om op een andere manier te gaan kijken naar overlevingsvaardigheden van slachtoffers van seksueel misbruik, zou ik dit boek zeker aanbevelen. Raak je geïnspireerd door het boek om het anders te gaan doen? Overweeg dan om de opleiding ‘Hulp bieden na seksueel misbruik’ te komen doen.

Therapie van Artificiële Intelligentie: AI-therapie?

Ik kreeg een artikel over de voor en nadelen van AI-therapie toegestuurd. AI is natuurlijk hot op het moment, maar wat kan AI en wat vooral niet?

Revolutie in ondersteuning: AI-chatbot voor slachtoffers van seksueel geweld

AI-therapie voor seksueel misbruik?

Het artikel weegt de voor en nadelen af van het ‘praten’ over wat je is aangedaan met een chat-bot. Uiteraard is deze techniek nog in de kinderschoenen en er zijn lijsten met problemen die op te lossen zijn. Zo is daar de beveiliging van de informatie.

Vertrouw jij je hele hebben en houden aan een chatbot toe?

Vertrouwen is in de traditionele therapeutische setting al een heet hangijzer. Ik stel altijd van te voren vast dat vertrouwen pas komt nadat je een poosje samen hebt gewerkt. Juist het vertrouwen in mensen, in autoriteiten is immers geschaadt door het seksueel misbruik. De beveiliging van alles online is hackable, dus ik denk ook niet dat het verstandig is om gevoelige informatie zomaar in een chatschermpje te typen.

Een tweede zorgpuntje: waar haalt de chatbot zijn informatie?

In deze tijd van misinformatie en desinformatie, soms zelfs vanuit overheidsbronnen en door zogenaamde ‘fact-checkers’ is het erg twijfelachtig dat een AI-therapie programma de juiste antwoorden weet te genereren. Het is niet zo simpel om echt responsief te zijn naar de individuele situatie. Kort gezegd, iedereen die seksueel misbruikt is, steekt anders in elkaar en het samen zoeken naar een passende therapie, een passende oplossing voor de problemen die het individu tegenkomt is een heel persoonlijk proces.

Wat lost AI-therapie op?

Het artikel noemt als voordelen de onmiddelijke beschikbaarheid, toegankelijkheid en de resource efficientie. Alle drie zijn wat mij betreft jeukwoorden. In plaats van het oplossen van het bestaande tekort aan goede therapeuten, door opleidingen op dit gebied te faciliteren of door de zgn. alternatieve therapieën fatsoenlijk te vergoeden zodat deze ook voor iedereen toegankelijk zijn, gaan ze een schijnoplossing bieden die het in mijn ogen net niet doet. Wanneer alternatieve therapieën vergoed worden, verdwijnen de wachtlijsten als sneeuw voor de zon, is mijn voorspelling.

Therapeuten uit de markt drukken?

Het zal zo’n vaart niet lopen, maar het lijkt erop dat de AI-therapie erop gericht is om de therapeut te vervangen. Als deze manier van werken breed ingezet wordt, verwacht ik dat je straks als je jouw werkgever vraagt om therapie te vergoeden, deze zegt: ‘Heb je er al met een AI-therapeut over gepraat?’. Terwijl juist als het gaat om seksueel misbruik een ervaren therapeut van groot belang is.

De meeste therapeuten hebben geen wachtlijst

Of, beter gezegd, voornamelijk therapeuten binnen de GGZ hebben een wachtlijst. Daarbuiten valt het meestal erg mee. En mensen die last hebben van de langetermijneffecten van seksueel misbruik hebben in feite in de GGZ niets te zoeken. Ze zijn niet gek, hebben geen angststoornis, geen vermijdende persoonlijkeidsstoornis en ook PTSS is buiten de GGZ goed te behandelen.

Alleen staan los je niet op met AI

Als nadeel van de AI-therapie chatbot wordt genoemd het gebruik aan menselijk connectie. Welk probleem denken ze dan op te lossen? Want mensen met een verleden van seksueel misbruik hebben vaak juist als voornaamste klacht dat ze alleen zijn komen te staan met deze veel te grote problemen. Dat er niemand was die ingreep en dat er nu nog steeds niemand is die het lijkt te snappen, wat het met je doet. Alleen staan kun je niet oplossen door ‘contact’ met een AI-chatbot.

Waar therapie echt over gaat

Wat nodig is, is dat je oprecht contact leert maken met een echt mens, zodat het vertrouwen in jezelf en in de mensheid zich langzaam kan herstellen. Dat een kundig therapeut met verstand van seksueel misbruik vanuit oprecht contact helpt om het verleden te verwerken en het heden behapbaar te maken. Zodat je verder kunt met je leven zonder dat je verleden je bij elke stap wéér doet struikelen.