Hoe weet je of je seksueel misbruikt bent?

Deze vraag werd mij opgestuurd naar aanleiding van de oproep in mijn nieuwsbrief om mij je vragen te stellen. De vraagsteller wil graag Roos genoemd worden. Roos weet niet of ze seksueel misbruikt is. Ze weet wel dat iemand van wie ze veel houdt seksueel misbruikt is en ook dat ze nogal wat symptomen heeft die lijken te verwijzen naar seksueel misbruik. Nou is seksueel misbruik geen diagnose die je naar aanleiding van een setje diagnostische criteria kunt vaststellen (een werkwijze die sowieso omstreden is). Maar als je het zelf niet weet, hoe kun je het dan voor jezelf vaststellen of uitsluiten?

Kun je wel achterhalen of je seksueel misbruikt bent?

Kan het eigenlijk wel? Kun je ooit met zekerheid zeggen of je seksueel misbruikt bent als je geen eigen herinneringen hebt. Doorgaans is er bij het seksueel misbruik slechts één andere persoon aanwezig en dat is de misbruiker. Dat is tegelijk de meest zekere bron van informatie. Als deze persoon toegeeft dat het is gebeurd, dan kan je er van op aan. Een enkele keer geeft een misbruiker het inderdaad toe. De kans daartoe is groter naarmate de kans op straf kleiner is. Als je zaak verjaard is bijvoorbeeld, kun je de mogelijke dader een brief sturen of een vraag stellen. Overigens veronderstelt dat wel dat je weet of een vermoeden hebt van wie de dader is. Daarnaast vraagt het enige tact om de vraag te stellen. Je wilt iemand ook niet vals beschuldigen.

Zijn er dan geen echte kenmerken?

Helaas kunnen alle symptomen van seksueel misbruik ook een andere oorsprong hebben. Maar wat je wél kunt zeggen is dat, naarmate je méér symptomen uit bijvoorbeeld de lijst van de zelftest op deze website hebt, het waarschijnlijker is dat je seksueel misbruikt bent. Geen garantie dus, met zekerheid vaststellen is het niet. Helaas moet ik Roos dus nee verkopen: je kunt het niet met zekerheid vaststellen.

Herinneringen activeren?

Een manier om toch te kijken of je het kunt achterhalen is proberen het geheugen te activeren. In het verleden is er nogal wat te doen geweest over ‘False Memory Syndrom’ waarbij therapeuten mensen onder hypnose nogal suggestieve vragen hebben gesteld, waardoor er mogelijkerwijs herinneringen zijn ontstaan. Een onderzoek dat daarna is gehouden, om vast te stellen of het mogelijk is om herinneringen te ‘planten’, heeft vastgesteld dat dat inderdaad kan. Voorzichtigheid is dus geboden.

Herinneringen ophalen aan je jeugd

Het kan helpen, overigens ook als je wél zeker weet dat je seksueel misbruikt bent, om gewone herinneringen aan je jeugd op te halen. Begin eens met terugdenken aan je kindertijd en neutrale vragen te (laten) stellen. Waar zat je bij het avondeten? Welke kleur was je slaapkamer? Wat was je favoriete eten? Wat deed je het liefst? Waar ging je naar toe op vakantie? Wie waren je vriendjes? Als je dit soort vragen stelt is het vaak verrassend hoe veel je nog weet van je kindertijd. De ene herinnering leidt tot de andere en voor je het weet krijg je een beeld van je jeugd en waar je toen mee bezig was.

Moeilijkere vragen stellen

Als je jeugdherinneringen geactiveerd zijn, kun je gaan vragen naar emotie. Waar was je bang van? Waar werd je boos om? Wanneer was je voor het eerst verliefd? Wat weet alleen je dagboek of je teddybeer? Wat je eigenlijk doet is geschiedschrijven en door dat te doen, krijg je een algemeen beeld. Opschrijven is een goed idee, want het kan leuk zijn om terug te lezen, maar het is vooral heel leerzaam.

Zoek andere bronnen van informatie

Zelfs als je voor je gevoel een heel erg eenzaam en geïsoleerd leven hebt geleid, zijn er altijd mensen die je hebben zien opgroeien. Je familie, buren, mensen op school: het zijn allemaal mogelijke bronnen van informatie. Het kan ook heel leerzaam zijn om de generatie vóór je te onderzoeken. Maar al te vaak is seksueel misbruik iets wat van de ene generatie op de andere wordt doorgegeven. Verder maakt een misbruiker zelden maar één slachtoffer. Als je zusjes of broertjes hebt, vraag hen er maar eens naar. Neefjes, nichtjes, ooms en tantes. Of zet eens op een rij hoe de familie in elkaar zit en of het goed gaat met mensen. Dit kan heel confronterend en verhelderend zijn.

Na het feiten verzamelen

Wanneer je op die manier je jeugd in kaart hebt gebracht, kijk dan eens naar onregelmatigheden. Zijn er tijden waar je niets over hebt opgeschreven? Personen die je niet spontaan naar boven hebt zien komen? Is er iets opvallend aan de manier waarop je de dingen geschreven hebt (bijvoorbeeld: in de verleden tijd of juist in de tegenwoordige tijd, in de ik-persoon of juist in de derde persoon enkelvoud, met afstand of juist heel erg van binnenuit, of is je handschrift ineens anders?) Met deze informatie krijg je steeds meer in beeld, waardoor je vermoeden sterker of juist zwakker kan worden.

Helen is hetzelfde, of je misbruikt bent of niet

Als je dit proces hebt gedaan (eventueel met een coach of therapeut) en je weet nog steeds niet of je seksueel misbruikt bent, dan heb ik nog maar één advies: Laat het los. Als je veel symptomen uit de zelftest hebt, zoek er dan gewoon hulp bij. Helen is hetzelfde ongeacht of je misbruikt bent. Als je angsten hebt, zul je die moeten overwinnen. Heb je seksuele of relationele problemen, pak ze aan. Heb je last van dwanghandelingen, spanningen of welke symptomen dan ook, zoek een goede therapeut die je daar doorheen kan loodsen en zorg dat je uit je overleving stapt en het echte leven weer kunt omarmen.

Heb jij ook een vraag over seksueel misbruik?

Je kunt je vraag stellen door het onderstaande contactformulier in te sturen. Je kunt, zoals Roos, anoniem blijven als je dat wilt. [contact-form][contact-field label=’Naam’ type=’name’ required=’1’/][contact-field label=’E-mail’ type=’email’ required=’1’/][contact-field label=’Reactie’ type=’textarea’ required=’1’/][/contact-form]

Deel op Facebook

Tweet