Leer kinderen huilen en nee zeggen

Uit een onderzoek onder daders van november 2013, kwam naar voren dat veroordeelde misbruikers aangeven dat als kinderen hadden gehuild of nee hadden gezegd, zij het misbruik gestaakt zouden hebben. Het onderzoek is gevoerd onder 47 veroordeelde criminelen die zich schuldig hebben gemaakt aan seksueel misbruik. Alleen al de keuze van die populatie is voldoende om vraagtekens te zetten bij de breedte van de conclusies die aan dit onderzoek gekoppeld mogen worden.

Geen slecht advies

Het advies om kinderen te leren huilen en nee zeggen, is niet verkeerd, laat ik dat voorop stellen. Het lijkt me een goede zaak om kinderen het contact met hun eigen emoties en grenzen te laten behouden. Ik heb naast nee zeggen en huilen, nog wel een paar andere adviezen voor ouders om hun kinderen te leren/niet af te leren.

Seksueel misbruik voorkomen?

De suggestie dat huilen en nee zeggen in veel gevallen seksueel misbruik kan voorkomen, vind ik op zijn zachts gezegd discutabel. De groep veroordeelde criminelen is zo klein en zo weinig representatief voor de ‘gemiddelde’ dader, dat deze conclusie in elk geval meer onderzoek vergt.

Wie zijn die veroordeelde misbruikers?

Het blijft bij seksueel misbruik bijzonder moeilijk om tot een sluitende bewijsvoering en tot een veroordeling te komen. Gevallen waar dat bij lukt, zijn doorgaans:

• daders waarbij er een aanklacht ligt van meerdere slachtoffers, die steunbewijs voor elkaar verlenen
• daders waarvan fysieke ‘sporen’ gevonden zijn
• daders die herkenbaar op foto’s/films van het misbruik staan

Meerdere slachtoffers

De zogenaamde ‘veelplegers’ lopen tegen de lamp als kinderen onderling gaan praten. Om dat risico af te dekken laten daders de kinderen onderling meestal niet kennismaken. Bovendien zit er een ‘catch 22’ in de manier waarop bewijsvorming plaatsvindt. Als twee slachtoffers samen gepraat hebben over het misbruik, wordt hun geloofwaardigheid in de rechtszaal in twijfel getrokken.

Fysieke sporen

Het vinden van fysieke sporen die eenduidig vaststellen dat er seksueel misbrik heeft plaatsgevonden, veronderstelt dat de aangifte/melding binnen een week na het seksueel misbruik plaatsvindt. Douchen en schrobben wissen sporen uit. We weten ook uit onderzoek dat slachtoffers dat nou juist gaan doen in een poging om het misbruik van zich af te wassen. Uit ander onderzoek weten we dat er gemiddeld 12 jaar overheen gaat, voordat het slachtoffer naar buiten komt met zijn of haar verhaal.

Films en foto’s

Lang niet alle daders maken foto’s en films, maar zij die dit wél doen zijn vaak de gehaaide criminelen die dit beeldmateriaal verhandelen. Deze harde jongens passen wel op dat ze zelf niet herkenbaar in beeld komen. Wat vaker voorkomt is dat beeldmateriaal het verhaal van een kind ondersteunt. Het meestal de kopers van dit soort kinderporno die tegen de lamp lopen en veroordeeld worden.

De thuismisbruiker

De groep die verantwoordelijk is voor ruim 50 % van het gepleegde misbruik zijn directe familieleden die in huiselijke kring één of meerdere kinderen misbruikt. Nog eens ruim 30 % van de plegers zijn zogeheten ‘vertrouwde volwassenen’. De huisvriend, de babysitter, de coach of leraar, de dirigent van het kinderkoor: de mensen waar jij jouw kind naar toe brengt elke zaterdag.

Incest komt zelden voor de rechter

In gevallen van incest komt het zelden tot een aanklacht. Je wordt doorgaans niet gewaarschuwd voor bekenden. En hoe weet je als kind wanneer iemand te ver gaat? Was dat wel echt een hand op je borst? Was dat echt een bobbel in zijn broek? Heb ik het niet zelf uitgelokt?

Een kind is beïnvloedbaar. Daar maakt de dader misbruik van

Een kind vertrouwt de dader. De gemiddelde misbruiker gebruikt geen geweld, die gebruikt overreding. Die palmt het kind in. Met aandacht, met kadootjes, met het speciale gevoel dat je ‘al zo groot bent’. Met precies datgene wat het kind hard nodig heeft. Pas als het kind op die manier voorbereid is, komt de seks om de hoek kijken ‘Ons geheimpje’.

Huilen en nee zeggen?

Wanneer de seksualiteit zijn intrede doet, is het kind vooral in de war. Sommige kinderen zijn erg jong wanneer het misbruik begint, dan heeft het kind niet eens door wat er precies gebeurt, heeft er geen woorden voor.  Soms voelt het kind diep van binnen wel dat het niet oké is wat er gebeurt, maar het wil wél die snoepjes. Het wil wél die aandacht. Het kind wil wél bijzonder en groot gevonden worden. Soms wordt de verwarring extra groot, omdat het lichaam wél meewerkt. De misbruiker is dan degene die het kind vertelt: ‘Zie je wel, je vindt het fijn.’

• Het kind gelooft
• Het kind vertrouwt
• Want in de wereld van kinderen, zijn de volwassenen de baas

Hoe kun je nee zeggen als je in de war bent?

De verwachting dat een kind in zo’n situatie nee zegt, is onrealistisch. Het overheersende gevoel is verwarring. In die verwarring gaat een kind misschien wel huilen, maar zoekt ook troost bij de misbruiker, zeker als het een van de ouders is. Een kind weet niet beter.

Hoe kun je kinderen hier op voorbereiden?

Waar je kinderen maar beter van te voren op kunt voorbereiden, is dat je in de war kunt raken als iemand aan bepaalde lichaamsdelen zit. Dat je soms niet weet of dat oké is of niet. En dat je daar altijd met mama of papa over kan praten. Ook als degene die het met je doet, zegt dat je er niet over moet praten. Júíst als degene die het met je doet, zegt dat je er niet over moet praten.

Leer je kind dat het altijd bij je mag komen

Wees de misbruiker voor en leer je kinderen dat ze met alles, ook rare dingen, ook dingen waarvan ze denken dat je boos zult worden, bij je kunnen komen. Dat mama of papa dan misschien wel even boos zullen worden, maar altijd blij zijn dat je het komt vertellen. Zeg dat je van het kind zult blijven houden.

Leer je kind dat zijn/haar lichaam van hem/haar is

Dat het lichaam van het kind is, lijkt heel vanzelfsprekend, maar dat is het zeker niet. Nog steeds zie ik het om me heen gebeuren: ‘Geef oma eens een kusje’, als oma op bezoek komt. Het kind heeft daar helemaal geen zin in: ‘Doe niet zo raar’ zegt de ouder. De les is: je hebt geen recht om hierin jouw eigen keuzes te bepalen. Een les waar een misbruiker gretig misbruik van zal maken.

Sta op voor je kind.

Oma gaat misschien protesteren als je het anders doet. Als je zegt: ‘Als hij of zij dat niet wil dan hoeft het niet.’  Want wie heeft bepaald dat het kind altijd maar klaar moet staan om te voldoen aan de verwachtingen van de volwassene. Wat leer je een kind over zelfbeschikkingsrecht als je het niet beschermt tegen de eisen van volwassenen?

Leer je kind dat bepaalde zones niet oké zijn om aan te raken

Dit is een duidelijke boodschap: alles wat onder de bikini of zwembroek zit is privé. Het is nooit oké dat iemand daar zomaar aankomt. Dat mag het kind zelf niet bij een ander doen en dat mag niemand bij het kind doen. Wanneer dat toch gebeurt, is het belangrijk dat het kind dat altijd komt melden. Het hoeft niet te zijn dat er dan iets naars aan de hand is. Dat het kind in zijn broek heeft geplast en de juf op school heeft hem/haar gewassen. Dan kun je, op het moment dat het kind dat komt vertellen, zeggen: dat was oké.

En wat als er een grens overschreden wordt?

Als er een grens overgegaan is door een ander heb je iets uit te zoeken. Is het een ernstig vergrijp? Hoe alarmerend is het? Gaat het om kinderen onderling dan kun je met behulp van het vlaggensysteem kijken of het om ernstig afwijkend gedrag gaat. Is dat het geval, dan is hulp van buitenaf veelal noodzakelijk. In andere gevallen is er met een waarschuwing en met in de gaten houden of de waarschuwing serieus genomen wordt al veel op te lossen.

Geen paniek zaaien, maar wel ingrijpen

Als er een volwassene bij betrokken is, dan is het feit dat je kind dit vertelt, in principe hét moment om in actie te komen. Zorg in elk geval dat het misbruik stopt. Bescherm je kind. Voor meer tips kijk op ‘de 5-b’s als je kind seksueel misbruikt is‘

Deel op Facebook

Tweet