Loskomen van seksueel misbruik: ‘Het is uit!’
Als je als puber een verkering verbreekt, is dat vaak een pijnlijke ervaring. Je hebt verdriet, zelfs als je zelf de verkering verbroken hebt. Het klinkt misschien raar, maar bij seksueel misbruik heb je ook een soort ‘verkering’ met de misbruiker. Zeker als je ingepalmd bent.
De verbinding verbreken
Hoezeer je het ook niet wilt, wat je hebt meegemaakt zijn belangrijke gebeurtenissen: je eerste zoen, je eerste keer seks. Ongewenst en ongewild schept dat een band, de misbruiker is een onderdeel van je leven geworden. Het verbreken van die band is soms nog best een klus.
Sommige banden zijn sterk
Als je gaat helen is het dus zaak dat je goed gaat kijken naar welke band je nog hebt met degene die jou misbruikt heeft. Als het om incest gaat, heb je naast de misbruikrelatie ook nog een familieband. Dan neem je beslissingen over hoe en óf je met diegene nog contact wilt houden. Ook als het iemand buiten de familie betreft, kan dit spelen.
De onzichtbare banden om je hart
Naast dat je gaat kiezen wat je eventueel nog met de persoon wilt, zijn er ook de banden die in je hoofd en hart zitten.
Mijn ervaring hiermee
Ik merkte toen ik een jaar of 40 was dat de misbruiker nog steeds de belangrijkste man in mijn leven was. Ondanks het feit dat ik hem 10 jaar niet gezien had. Zijn ideeën over mannen, relaties, seks, de dingen die hij mij had ingefluisterd over hoe die dingen in elkaar zitten, leefden nog steeds in mijn hoofd. Ik had daar zelfs zijn stem nog bij, in mijn hoofd, als een soort dagelijks commentaar. Een constante nare herinnering.
In drie stappen heb ik, met hulp van mijn therapeut, mijn ‘verkering’ met hem verbroken.
Stap 1: Mijn gedachten zijn van mij
‘Die gedanken sind frei, wer kann sie erraten’
Een Duits liedje dat ik in die tijd hoorde. De gedachten zijn vrij. Zo voelde dat helemaal niet. Het voelde het alsof gedachten zich opdrongen, met zijn beeld en stem erbij. De eerste stap om dit te helen, is heel bewust alle gedachten van mij maken. Ik zeg ze hardop, zodat ze mijn stem krijgen, in plaats van die van hem. Ik neem de macht terug over mijn eigen gedachten. Hij heeft ze ooit bij mij ingeprent, maar nu zijn ze van mij. Dat voelt al een stuk beter.
Stap 2: Ik hoef ze niet meer te geloven
Mijn gedachten zijn van mij en als ik ze niet meer wil, kan ik stoppen met in ze te geloven. Ik ben de baas in mijn eigen hoofd. Dat kan pas als ze echt van mij zijn. Ik weet dat het niet zijn stem is, maar juist mijn herinnering daaraan. Ik heb stap 1 en stap 2 regelmatig moeten herhalen, maar uiteindelijk lukt het me om zijn stem uit mijn hoofd te zetten. Sommige gedachten heb ik gehouden, omdat ze bij mij passen. Andere gedachten geloof ik niet meer.
Stap 3: Ik treur om mijn verlies
Ook bij dit proces van losmaken komt verdriet boven. Je verliest iets, en zelfs als het iets is waar je helemaal klaar mee bent, het blijft toch een verlies. Verdriet hoort erbij. Wanneer je de misbruikrelatie in je hoofd in stand hebt gehouden, zoals ik had gedaan, heeft dat je ook iets opgeleverd. Ook dat moet je nu loslaten en dat doet pijn.
Mijn onzekerheid loslaten
Voor mij was de misbruikrelatie een houvast in een onzekere wereld. Volwassen worden betekent leren leven met de onzekerheid en twijfel die bij het menselijk bestaan horen.
Het is niet zoeken naar veiligheid wat het meeste oplevert, maar het leren omgaan met onveiligheid.
Maar ik moest daar wel eerst klaar voor zijn.
De stap van afhankelijkheid naar volwassenheid
De ‘verkering’ met de misbruiker verbreken is een belangrijke stap in het proces van helen van seksueel misbruik. Je stapt uit je afhankelijke kind-rol (zelfs al speelt die alleen nog maar in je hoofd) en je stapt in je volwassen zelf. Wanneer je er aan toe bent om te zeggen ‘mijn leven is van mij’ en de verantwoordelijkheid daarvan te dragen, kun je zeggen: ‘Ik heb de verkering met de misbruiker verbroken’
Wil jij ook helen van seksueel misbruik?
Zoek je hulp om verder te komen in jouw proces? Wellicht vind je een ter zake kundige hulpverlener op Hulpverlening na seksueel misbruik.
Wat een mooie blog. Wat een goede tips over het losmaken van de dader en de touwtjes weer in eigen handen nemen. Mooi hoe je beschrijft dat het treuren voor jou nodig was. Ik heb soortgelijke ervaringen gehad.
Als kind heb ik veel traumatische ervaringen meegemaakt. Destijds waren de gebeurtenissen te groot om emotioneel te verwerken. Door me opnieuw te verbinden met deze gebeurtenissen, beelden en herinneringen op te halen, kan ik het als nog verwerken en loslaten. Dit gaat gepaard met verdriet.
Voor mij is dit gelukkig geen echt verdriet. Het gebeurd met een gevoel van mededogen voor mezelf, over wat ik destijds heb meegemaakt. Het ontroert me en vult me met compassie. Er komt iets mooiers voor in de plaats.
Ik kan het iedereen aanbevelen. Met vriendelijke groet, Martin
Mevrouw ik heb als slachtoffer echt moeite met uw bewoordingen.
Ten eerste het woord verkering. Ik wilde als slachtoffer geen verkering, juist niet. Dit woord gebruiken voor een relatie tussen slachtoffer en dader bezoedelt voor mij het woord verkering waarvoor het bedoeld is.
Ik snap wel wat u bedoelt: er is sprake van ongezonde hechting, binding of hoe je het ook noemt. Maar verkering, sorry, het stuit me echt tegen de borst het zo te noemen. Kies dan liever een andere metafoor om mechanismes te duiden. Want daarin doet u op zich een heel mooie aanzet. Ik ben dus ook niet uit op vervelend doen maar wil het u toch even laten weten.
Het tweede wat ik lastig vind is dat uw stappenplan suggereert dat het vooral draait om keuzes maken. En ja natuurlijk moet je keuzes maken. Maar daarmee verdwijnen oude boodschappen niet. De bewustwording ervan zet u wel heel duidelijk neer.
Een slachtoffer
Hallo ‘slachtoffer’,
Ook ik heb seksueel misbruik meegemaakt, ik begrijp dat u dat liever niet associeert met iets dat voor u een positief begrip is. Daarom ook zet ik het woord ‘verkering’ tussen aanhalingstekens. En net als u zeg ik: ongewenst en ongewild.
De begrippen die u oppert werken voor mij niet. Ik kies juist bewust begrippen die dicht bij de ‘normale’ beleving liggen omdat ik ervaar dat het daarmee ook gemakkelijker wordt om te zien waar de verschillen juist liggen. Daarbij komt dat ik geen positieve associatie met verkering heb: ik heb dat nooit meegemaakt juist omdat ik in mijn puberjaren misbruikt werd.
Mijn stappenplan draaide inderdaad om keuzes en dit heb ik op dit aspect van mijn heling ook zo ervaren. Het is een klein stukje van het hele proces van helen dat ik er hier even uitlicht.
Ik heb heel bewust en herhaaldelijk mij de gedachten van de man die mij misbruikt heeft ‘eigen’ gemaakt. Hierdoor kon ik kiezen of ik in de gedachten wilde blijven geloven of niet. Mijn ervaring is dat ik hierin heel duidelijk steeds weer een keuze kon maken.
Natuurlijk wil ik geenszins suggereren dat je dit ‘eventjes’ doet. Het is een proces geweest binnen het kader van therapie waar ik echt wel even tijd voor nodig heb gehad. Maar ik heb het wel heel nadrukkelijk ervaren als een keuze: vanaf het moment dat ik mij de gedachten toe-eigende, ze niet meer als de zijne maar als de mijne ging ervaren.
De kern van mijn betoog is ook niet dat iedereen op deze manier heelt. Iedereen doet dit op zijn of haar eigen manier. Deze techniek is wat voor mij (en klaarblijkelijk voor Martin) heeft gewerkt. Mijn boek (en mijn blog) is bedoeld om mensen daarin te ondersteunen door ze te informeren over welke stappen er mogelijk zijn, hoe therapieën werken en welke soorten er zijn. Verder is het vooral mijn ervaring als mens, als overlever (ik noem mezelf geen slachtoffer) en als hulpverlener die ik hier neer zet ten dienste van het proces van helen van anderen.
Ik hoop dat u begrijpt waarom ik deze woordkeuze voer en ook dat ik geenszins wilde suggereren dat helen een kwestie van een simpel stappenplan is.
Warme groet,
Ivonne
Beste Ivonne
Ik denk dat veel om woordkeuze draait. En om hoe hier iemand al of geen feeling mee heeft. Maar omdat u uw ervaringen publiekelijk beschrijft en anderen helpt als hulpverlener dacht ik: ik laat u weten hoe het voor een ander slachtoffer kan voelen. Wat bepaalde woorden voor de een aan negatieve connotaties oproept, gaat voor de ander een andere wereld open. En om schrijft in mijn beleving vrij stellig en daarom attendeerde ik u erop wat dit bij mij wakker maakt.
Voor mij was het belangrijk gezonde relaties te onderscheiden van ongezonde. Misbruik speelde ook in mijn puberteit. Maar me realiseren dat verkering toch echt wat anders zou zijn hielp mij juist om te kunnen ageren (uiteindelijk na heel veel jaren).
Vandaar mijn aversie tegen uw woordkeuze.
Ik heb wat moeite geloof ik met dat u zo stellig zegt dat u deskundig bent terwijl u vooral denkt vanuit hoe het bij u ging. In ieder geval in deze reactie. Dat maakt u ervaringsdeskundig maar bij deskundigheid veronderstel ik toch dat iemand dan juist breder kan spreken. Ik vind het wel heel goed wat u doet. Ik heb daar waardering en respect voor, echt waar. Maar misschien kunt u het daarbij dan iets meer bij uzelf houden als ervaringsdeskundige of juist een bredere invalshoek hanteren.
U noemt uzelf geen slachtoffer bijvoorbeeld. Ik vermoed daar een wereld achter. Maar ik wil pertinent geen overlever genoemd worden. En daar zit voor mij een wereld achter.
Nogmaals ga vooral door met wat u doet. Maar, omwille van zoveel verschillende belevingen waaronder die van mij, meende ik dat u wat aan mijn reactie kon hebben.
Vriendelijke groet
excuus voor de type fouten. trouwens, die T9 stand is toch niet optimaal op mobieltjes
Prima, dank je wel voor je reactie!
Ivonne