Doorbreken van het taboe rondom seksueel misbruik

In het kwaliteitskader ‘Voorkomen van seksueel misbruik in de jeugdzorg’ en het rapport Samsom en Deetman komt naar voren, hoe schokkend vaak seksueel misbruik niet gesignaleerd wordt. De oplossing die in het kwaliteitskader verplichtend wordt ingesteld, is het trainen van vaardigheden in het praten over seksualiteit, voor werkers in de jeugdzorg.

Verbazing over de huidige gang van zaken

Mensen die nooit met jeugdzorg te maken hebben gehad, reageren vaak verbaasd op het feit dat er in jeugdzorginstellingen niet of weinig over seksualiteit gepraat wordt. Ik herinner me ook dat ik verrast was, toen ik daar te werken kwam, hoe weinig bespreekbaar het in werkelijkheid was.

Niet dat het niet speelde in de groep …

En dat terwijl we te maken hadden met gekwetste jongeren, 16/17 jarigen die aan het experimenteren waren met seks. Die in gemengde groepen woonden. Die soms (vaak) seksueel misbruik en geweld hadden meegemaakt. Juist met deze groep is het van groot belang dat er over seksualiteit gepraat wordt. Al was het alleen maar, omdat als jouw eigen grenzen stelselmatig overschreden zijn, je niet vanzelfsprekend leert waar de grenzen van jezelf en anderen lopen.

Laat de jongeren niet in de steek

Door het taboe laten we kinderen, jongeren in hun eentje worstelen met het seksueel misbruik dat hen overkomt. Door er niet open over te praten, houden we het seksueel misbruik in stand. Leer hoe je uit kunt reiken naar een kind, zelfs als de muur van afweer je terug doet deinzen. Achter die muur zit een bang kind en die hoort je. Ook als jij daar niets van merkt, hoort ze je.

Praten over seksueel misbruik voor zorgprofessionals

Ik heb een boodschap aan de zorgprofessionals van vandaag en morgen. Inmiddels is de politiek het met me eens: Je kunt niet werken met ‘probleemjongeren’ zonder seksualiteit bespreekbaar te hebben. Ik heb heel veel zin in de gastlessen die ik op diverse hogescholen straks ga geven.

Inhaalslag voor zorgprofessionals

Naast de studenten van nu zal er een inhaalslag gemaakt moeten worden door de mensen die nu al werkzaam zijn in de Jeugdzorg. Mijn collega’s van voorheen, voor wie het bespreekbaar maken van seksualiteit zeker niet vanzelfsprekend was (uitzonderingen daargelaten). Voor deze groep ben ik een training aan het ontwikkelen. Een leuke en zinvolle klus waar ik graag mijn tanden in zet.

Update:

Inmiddels loopt de eerste verdiepingstraining en staat er één gepland voor januari 2019. Lees hier meer over het programma.