Let op: trigger waarschuwing.
Alleen al nadenken over het feit dat ook baby’s en peuters seksueel misbruik meemaken, roept bij veel mensen walging en weerzin op. Lees deze blog dan ook niet als je niet lekker in je vel zit. Het thema is heel kwetsbaar, zorg goed voor jezelf als je dit gaat lezen. In deze blog verzamel ik wat er zoal wél bekend is over seksueel misbruik van baby’s en peuters.
Ook baby’s en peuters worden misbruikt
Nederland is wakker geschud door de affaire Robert M. rond 2010 waar, uit beelden en filmmateriaal, onomstotelijk kwam vast te staan dat baby’s en peuters misbruikt worden. Toch is het ook na deze grote zaak nog moeilijk om je er een voorstelling bij te maken. Er is relatief weinig over bekend en weinig onderzoek naar gedaan. Ik heb het internet afgespeurd naar wat er wél bekend is.
Doorgaans ernstig misbruik
Baby’s en peuters worden, vaker dan hun oudere lotgenoten, ernstig misbruikt. Dit houdt in dat er, vaker dan bij oudere kinderen, penetratie plaatsvindt en dat er ook (relatief) vaker foto- en filmbeelden van worden gemaakt. Lees het onderzoek hier. Penetratie van baby’s en peuters is fysiek mogelijk en het gebeurt dus ook. Het seksueel misbruiken van baby’s en peuters, komt het meeste voor in familiekring.
Geen last van?
Ook toen het verhaal van Robert M. naar buiten kwam, waren er nog professionals die beweerden dat het beter was om niet met de kinderen te praten over wat er gebeurd is, ook later niet, in de veronderstelling dat deze kinderen het zouden vergeten.
‘Psycholoog Bullens: ‘Een baby ervaart het verschil niet tussen een thermometer die in de anus wordt gebracht of iets anders dat naar binnen gaat. Je hebt taal nodig om herinneringen te creëren en daar betekenis aan te geven.’
Het idee dat kinderen geen herinneringen maken omdat ze geen taal hebben, vind ik persoonlijk ridicuul. Een baby heeft bijvoorbeeld vanaf 6 maanden ‘objectpermanentie’: als je dan een speeltje verstopt of kiekeboe speelt, weten ze waar ze moeten zoeken. Dit is een vorm van herinnering. Daarnaast wordt steeds meer duidelijk dat wij als mensen een lichaamsherinnering en celgeheugen hebben. In mijn ogen is ontkennen van de herinnering van een baby of peuter dan ook een gevaarlijk idee, met een lange en tamelijk dramatische geschiedenis:
Opereren zonder narcose
Heel lang heeft men in de medische wereld aangenomen dat baby’s en peuters, omdat ze nog geen woorden hebben, ook geen herinneringen hebben aan wat hen is overkomen vóórdat ze 3 jaar zijn en dat ze geen pijn zouden voelen! Dit heeft in de medische wereld geleid tot misstanden, zoals het zonder narcose opereren van baby’s en peuters. Tamelijk een medische misser als je de vele verhalen van hervonden herinneringen en de invloed van stress op baby’s en peuters bekijkt. Of een baby pijn voelt? Vraag het de gemiddelde moeder, niet de gemiddelde medicus.
Hervonden herinneringen
Inmiddels is voor de meeste mensen wel duidelijk dat het lichaam meer herinnert dan de hersenen in woorden kunnen vatten. Uit vergelijkend onderzoek blijkt onder meer dat er twee manieren zijn waarop herinneringen kunnen terugkomen: spontaan en binnen een therapeutische setting. Voor spontaan teruggekomen herinneringen is volgens dit onderzoek doorgaans meer steunbewijs dan bij herinneringen die in een therapeutisch sessie naar boven zijn gekomen.
Herinneringen of niet, het bestaat!
Het debat rondom baby- en peutermisbruik gaat vaak over het al dan niet betrouwbaar zijn van de herinneringen. Wanneer je deze blog leest omdat je voor jezelf informatie zoekt, kun je die discussie links laten liggen. De ‘winst’ van Robert M. is dat we in elk geval wéten dát het gebeurt. Of het jou is overkomen weten alleen jij en de pleger.
Gevolgen van seksueel misbruik bij baby’s en peuters
Als we in plaats van ‘bewijs zoeken’ gaan kijken naar de gevolgen, dan zien we grote problemen. Ernstig ontregelde stress-systemen, hechtingsproblematiek, nachtmerries, verlatingsangst: ze spelen door de kindertijd en vaak tot ver in de volwassenheid een rol. Helen van seksueel misbruik wordt daarbij bemoeilijkt: enerzijds door de vaagheid van de herinneringen en herbelevingen en anderzijds door het ongeloof dat overlevers van dit type misbruik extra vaak op hun pad krijgen.
Twijfel je of jij het hebt meegemaakt?
Mocht je zelf twijfelen of je het al dan niet hebt meegemaakt, dan is het bovenstaande voorlopig het enige houvast. Zoeken naar steunbewijs is een mogelijkheid. Foto’s, getuigen, omstanders en andere slachtoffers, informatie over jou als baby of peuter: als dit gevonden kan worden, kan dit waardevolle informatie bieden.
Omgaan met herinneringen aan baby-misbruik
Herinneringen aan baby- of peutermisbruik zijn doorgaans fysiek. Het lichaam heeft de gebeurtenis opgeslagen en penetratie is altijd fysiek pijnlijk bij baby’s en peuters. Het is echter vaak ook voor de volwassene die deze herinneringen terugkrijgt, moeilijk te behappen. Het besef dat iemand, doorgaans iemand die dichtbij je staat, dit kan doen, is bijna niet te bevatten. Liever zouden we het niet geloven.
Kun je van baby- en peutermisbruik helen?
Ook van baby- en peutermisbruik kun je helen, maar het vraagt behoorlijk wat draagkracht, doorzettingsvermogen en moed. Het helpt als je een sterk netwerk hebt dat je kan ondersteunen. Een lastig aspect van het helen van baby- en peutermisbruik is de ‘walgingsfactor’. Er zijn hierdoor niet veel mensen waarbij je jouw verhaal kwijt kunt. Toch is dat nou net het enige wat echt helpt: Het onder ogen zien, doorvoelen en dragen van de pijn, zowel fysiek als emotioneel. Je hebt het immers al overleefd! Tegelijk kom je er niet onderuit: het doet iets met je wereldbeeld als je moet erkennen dat dit bestaat, dat het jou is overkomen.
Extreme uitwassen
Binnen bepaalde religieuze overtuigingen is het misbruiken, geweld aandoen en zelfs het vermoorden van baby’s/kinderen een onderdeel van hun rituelen. Ook is bekend dat er baby’s bewust voor dit doel op de wereld worden gezet.
AIDS remedie
Eén van de meest criminele mythe’s over AIDS is dat seks hebben met een onschuldige baby AIDS zou genezen. In een aantal Afrikaanse landen heeft dit tot een ernstige toename van baby-misbruik geleid ten tijde van de AIDS-epidemie.
Hulp nodig?
Ik kan me voorstellen als dit jou is overkomen en je op deze site bent beland op zoek naar informatie, dat je ook hulp zoekt. Dan heb je hulp nodig die niet bang is voor seksueel misbruik en die kennis van zaken heeft. Je hebt een therapeut/coach nodig die jíj niet hoeft te ontzien, waar jouw verhaal er helemaal mag zijn. Kijk op hulpverlening na seksueel misbruik voor therapeuten die speciaal aandacht hebben voor seksueel misbruik en de langetermijngevolgen daarvan.