Als je geen contact meer hebt met je familie

Familie is je basis. Als je geen contact meer hebt met je familie, slaat dat een groot gat in je leven. Een gat dat niet zo gemakkelijk te vullen is. Seksueel misbruik bespreekbaar maken binnen je familie maakt dat iedereen zich er toe moet verhouden. Dat word je niet altijd in dank afgenomen. Soms keert een familie zich als een blok tegen het slachtoffer.

Je bent niet de enige

Hoewel er geen onderzoek naar is gedaan, kan ik je zeggen dat je niet de enige bent die geen, of geen positieve, band heeft met zijn of haar familie. Maar al te vaak laat familie juist het slachtoffer in de steek. Ontkenning is ook voor omstanders een overlevingsmechanisme. In sommige familiesystemen heerst de opvatting dat je ten allen tijden moet voorkomen dat de ‘vuile was’ naar buiten komt. Dat het slachtoffer hierbij in de kou komt te staan, wordt daaraan ondergeschikt gemaakt.

De schuldenlast

Wanneer seksueel misbruik binnen een gezinssysteem plaatsvindt, wordt de schuld door het hele gezinssysteem ervaren. Omdat die schuld moeilijk te dragen is, wordt die schuldenlast maar al te vaak verlegd. Helaas komt deze vaak op de schouders van het slachtoffer dat de stilte doorbreekt. In plaats van hen te erkennen en steunen, worden zij verlaten en verguisd, vanwege het feit dat ze praten over het onzegbare.

Mijn ervaring met familiereacties

Ondanks het feit dat de dader in mijn geval van buiten het gezinssysteem kwam, heeft iedereen uit mijn gezin het moeilijk gehad. In de tijd dat ik begon met hierover te praten, was me dat niet duidelijk. Ik was gewoon op zoek naar steun en erkenning. Gelukkig was die er in mijn geval ook, al vond ik die vooral buiten het gezin. Mijn gezinsleden hebben elk individueel hun eigen proces moeten doorlopen.

Ieder draagt zijn eigen schuld

Ik ben inmiddels geheeld en kan als het ware als vanuit een helikopter naar de situatie kijken. Ik zie dan de ‘vreemde’ reacties van mijn gezinsleden en ik zie hoe hun schuldgevoelens daarin doorklinken. Dat maakt dat ik er niet meer vanuit mijn eigen pijn op hoef te reageren.

Mijn moeder

Ik heb in mijn eerste boek verteld hoe mijn moeder reageerde en hoeveel goed me dat heeft gedaan. Toch is daarmee het verhaal niet af. De eerste keer dat ik haar over het seksueel misbruik vertelde, stond ik nog aan het begin van therapie en het heeft me een aantal jaren gekost voordat ik daar doorheen was. Zware jaren. Jaren waarin ik geen actieve steun van mijn moeder heb gehad.

Ik kon haar ook niet steunen

Jaren ook waarin mijn moeder geen steun heeft gehad van mij. Wij beiden waren we niet bij machte om dat te veranderen. Ik heb later gehoord dat zij hulp heeft gevonden bij haar zus, mijn tante, die gelukkig heel goed in staat was om haar aan te horen en te steunen. Ik heb mijn heil bij therapie en vrienden gezocht.

De schuldgevoelens van mijn moeder

Pas nadat ik op televisie was geweest, bij ‘Achter de voordeur‘ hoorde ik dat mijn moeder al haar vriendinnen had gezegd dat ze moesten kijken, omdat ze trots was op mij. Iets in mij ontdooide, iets waarvan ik niet eens wist dat het bevroren was: de liefde voor mijn moeder. Wat ik van mijn tante hoor, is dat mijn moeder zich heel schuldig en verdrietig heeft gevoeld.

Mijn moeder

Voor het eerst konden we het er samen over hebben. Over de tijd dat het seksueel misbruik speelde. Over de brutaliteit van de dader en hoe hij ook haar ingepalmd had. Over hoe mijn vader (die overleed toen ik 14 was) hem altijd de ‘luchtfietser’ noemde. Ze kon zeggen hoe schuldig ze zich had gevoeld en dat ze het niet had gezien. Dat ze wel het idee had dat er ‘iets’ niet helemaal klopte, maar dat er in die tijd helemaal niets over seksueel misbruik bekend was. En ik kon er naar luisteren.

Ik heb geluk gehad

Ik werk lang genoeg als coach met seksueel misbruikte klanten, om te weten dat ik enorm geluk heb gehad. Helaas komt het doemscenario van het verbreken van alle familiebanden ook voor. Dat is een heftig scenario dat in feite een extra trauma oplevert. Of voorwaardelijk contact, je mag er zijn, maar dan zonder je verhaal, zonder erkenning. Ook dat slaat diepe wonden.

Het begeleiden van de onthulling

Als coach zie ik dat veel verdriet en pijn voorkomen kan worden door de onthulling naar de familie goed voor te bereiden. Door alle scenario’s te bekijken en waar mogelijk ook te zorgen dat er goede opvang komt voor je familie.