Leven met een geheim

Het grote geheim

Seksueel misbruik is nog steeds een groot taboe. Het is voor veel mensen moeilijk om over te spreken. Dat geldt niet alleen voor de mensen die het meegemaakt hebben. Sterker nog, ik denk dat die er misschien wel het gemakkelijkst over kunnen praten. Wel blijft het heel moeilijk om er over te beginnen. Want lang niet iedereen is bereid te luisteren naar je, als je het geheim doorbreekt.

Traumareactie 1: ontkenning

De realiteit dat  1 op de 4 meisjes en 1 op de 6 jongens seksueel misbruikt worden vóór hun 16e verjaardag, vinden we niet fijn. Een traumareactie op die werkelijkheid is ontkenning. We ontkennen de werkelijkheid door er niet over te praten.

Traumareactie 2: Marginaliseren

Meer dan 80% van het seksueel misbruik gebeurt gewoon thuis, maar dat willen we niet weten. We proberen het probleem te marginaliseren door te praten over pedo’s. Als ‘enge mannen’ de boosdoeners zijn, dan hoef je niet kritisch te kijken naar wat jouw partner met de kinderen doet. Of wat je oudste kind uitvreet. Doordat we onze ogen en oren sluiten kan het misbruik voortduren.

Traumareactie 3: NIMBY

NIMBY is een Engels anagram voor ‘Not In My Back Yard’. We zijn misschien bereid om te geloven dat het ver weg gebeurt. We maken ons hard voor India of Aruba. Ik hoor maar al te vaak: ‘Maar ik ken helemaal niemand die seksueel misbruikt is’. Dan vraag ik: ‘Vraag je er wel eens naar dan?’ Bijna niemand doet dat en zo blijft het taboe bestaan.

Ik daag mensen uit: praat er eens over

Als ik iemand na die uitdaging weer spreek gaat het meestal zo: ‘Ik heb mensen over je boek verteld en ik viel helemaal achterover van verbazing. Ik ken wél mensen die seksueel misbruikt zijn, ik wist het alleen niet van hen.’ Soms gaat het dan om iemands beste vriendin, iemand van de club of zelfs een familielid. En meestal blijft het niet bij één enkeling.

De prijs van geheimhouding is eenzaamheid

De menselijke natuur is erop gericht om samen te leven. De mens is geneigd om het leven met elkaar te delen, anderen te zoeken die bij je passen en te praten over wat je zoal bezighoudt. Kijk maar eens rond op facebook: zelfs de meest triviale feiten willen we delen met anderen.

Alleen zijn met een groot en pijnlijk geheim

Wanneer je een groot geheim hebt dat je niet kunt delen, dan sta je werkelijk alleen. Niemand mag immers weten waar jij mee worstelt? De misbruiker heeft je vaak gewaarschuwd: ‘Praat hier niet over, men zal het niet begrijpen.’ Schaamte en schuldgevoel doen de rest, om te voorkomen dat het kind gaat praten.

Het doorbreken van het geheim

Het doorbreken van de stilte rondom seksueel misbruik is een wanhopige individuele strijd tegen allerlei boodschappen die je als kind voor zoete koek geslikt hebt. Alle bedreigingen, verwarring, schuldgevoelens en schaamte ten spijt zijn er gelukkig steeds meer mensen die durven zeggen #metoo. De kracht van deze overlevers is enorm! Maar naast de invloed van de misbruiker is nóg een factor die mede bepaalt of je erover durft te praten:

Wie durft te zeggen #ikluister?

Er wordt gelukkig tegenwoordig in de media meer gepraat over seksueel misbruik. Maar laten we daarbij het belangrijkste in de gaten houden: Het is fijn als iemand luistert. Iemmand die niet in afweerreacties schiet, die jouw werkelijkheid niet ontkent. Die niet roept dat je dan maar aangifte moet gaan doen. Gewoon iemand die zegt #ikluister.

Zijn wij klaar om te spreken? Is de maatschappij klaar om te luisteren?

Het taboe zal doorbroken worden, het onderwerp is te belangrijk. We staan voor de taak om een taal te vinden om over de ervaring van seksueel misbruik te praten. Een taal die de brug kan vormen over al die traumareacties en afweer heen.

Hel(d)en van seksueel misbruik

Van helen wordt je een held of heldin. Je moet ervoor door de hel van je eigen herinneringen. Het vraagt moed want in jouw herinneringen huizen jouw grootste angsten, jouw grootste verdriet. Het vraagt doorzettingsvermogen om deze reis naar heling te volbrengen. Je hebt er hulp bij nodig, niet voor niets heeft elke held een ‘sidekick’.

Bestel het boek hier en begin jouw heldenreis!

Goed nieuws: Helen van seksueel misbruik in de bieb

Helen van seksueel misbruik aangekocht door 37 bibliotheken

Ik kreeg een geweldig bericht via de gewone post: Mijn boek, ‘Helen van seksueel misbruik. Het trauma voorbij’ is aanbevolen voor bibliotheken! Tezamen met deze brief waarin overigens een prachtige recensie staat, kreeg ik een bestelling voor 37 exemplaren.

Brief van Biblion

Wat is Biblion eigenlijk?

Voor wie nog nooit een boek schreef (zoals ik een half jaar geleden) is Biblion geen bekende naam. Toch zijn zij een belangrijke speler in het bibliotheekwezen. De bibliotheken kiezen zelf welke boeken ze in de schappen willen zetten. Maar het is natuurlijk ondoenlijk om elk boek dat uitkomt zelf te lezen voordat je besluit of het in je bibliotheek mag. Daarom bestaat Biblion. Als je een boek geschreven hebt vragen zij twee recensie exemplaren bij je aan. Daar gaan dan mensen in lezen en als het boek het waard is om in de bibliotheek te zetten dan bieden zij hun recensie aan de diverse bibliotheken aan.

Als je boek niet aangeboden wordt, krijg je de recensie exemplaren terug, zo vertelden ze mij zo’n 5 maanden geleden. Vervolgens ben ik natuurlijk helemaal vergeten dat zij met mijn boek bezig waren. Tot gisteren!

Ik ben blij en trots dat ze mijn boek aanbevelen en ik ben erg verguld met de recensie. Ik ben heel benieuwd wanneer ik ‘Helen van seksueel misbruik. Het trauma voorbij’ voor het eerst met eigen ogen in de bibliotheek zal zien!

Eenzaamheid na seksueel misbruik

Alleen zijn is niet hetzelfde als eenzaamheid. Je kunt je heel alleen voelen in gezelschap en je kunt je heel alleen op de bank heel tevreden en gelukkig voelen. De vraag is dan ook: wat ik eenzaamheid wel? Hoe ziet eenzaamheid eruit? En wat is de verbinding met seksueel misbruik?

Een definitie van eenzaamheid

Mijn persoonlijke definitie van eenzaamheid is niet kunnen delen wat er in je leeft. Of dat nou mooie inzichten of ingewikkelde gevoelens zijn, als je iets kunt delen met de ander en je voelt je begrepen dan ben je in verbinding. Je wordt gezien en gehoord, jouw bestaan wordt levensecht, je wordt erkend in wie je bent.

De mens is bedoeld om verbonden te zijn

Natuurlijk zijn er mensen die graag vaak alleen zijn, maar het is niet het verlangen van de doorsnee mens om alsmaar alleen te zijn. Dat is waarom er zoveel dating-sites zijn en daarom lopen we allemaal rond met een mobiele telefoon. We houden elkaar in de gaten op facebook en vertellen over ons leven in prachtige literaire werken of laten we zien wat er in ons leeft door het maken van schilderijen en andere kunstwerken. We zoeken contact met anderen over wat er diep van binnen leeft.

Eenzaamheid en het geheim van seksueel misbruik

Als je een groot geheim hebt, zoals seksueel misbruik, dan is het delen voor jou niet eenvoudig. Het is vaak moeilijk om er over te vertellen. Het is niet zo gebruikelijk om er over te praten. Mensen zeggen niet vaak:  ‘Ik ben als kind misbruikt’ zoals ze wel zeggen: ‘Mijn fiets is gejat’, terwijl die dingen bijna even vaak voorkomen.

Moeilijk voor de omgeving om te luisteren

Hoe lastig het is om er over te vertellen, wordt nog eens versterkt doordat mensen om je heen het soms ook moeilijk vinden om erover te horen. Kinderen zijn zo klein en kwetsbaar, dat het lastig is om te horen dat er ook nare dingen gebeuren met kinderen. We hebben met zijn allen een cultuur gecreëerd waarin we dat liever niet zien.

Delen is het medicijn tegen eenzaamheid

Als je seksueel misbruikt bent en je praat daar niet over, dan heb je dus een groot probleem. Iets wat voor jou heel veel invloed op je leven heeft (gehad) kun je niet delen met de mensen om je heen. Soms schaam je je of je voelt je schuldig en wilt niet dat mensen dit van je weten.

Ook als je de schaamte al voorbij bent

Het is het nog steeds iets waar je niet makkelijk over spreekt. Zelfs als je er inmiddels van doordrongen bent, dat het jouw schuld niet was en je je niet hoeft te schamen voor de misdaad van de ander. Het is doorgaans niet een praatje voor gezellig tijdens de maaltijd of op een feestje. Een deel van jou blijft eenzaam en onzichtbaar. Het doet pijn om niet gezien te worden in wie je bent, in je pijn, je verdriet, je boosheid.

Ook je succesverhaal kun je niet delen

Als je er niet over kunt praten zit de eenzaamheid in alle gevoelens over seksueel misbruik die je hebt. Ook de glorie van het helen kun je dan niet delen. Jouw zelfoverwinning, de kracht die je aanboorde om ondanks alles te overleven, het is alsof ze er niet zijn. Die eenzaamheid is slopend en het enige medicijn tegen de eenzaamheid dat ik ken, is er zelf over leren praten.

We moeten het gesprek veranderen

We moeten leren praten op een manier die ons niet alleen als slachtoffers erkent, maar ook duidelijk maakt hoe ongelofelijk krachtig we zijn. Denk je eens in: wij hebben iets doorstaan en overwonnen waar anderen niet eens over durven praten! We moeten duidelijk gaan maken dat wij de held en het middelpunt zijn van ons eigen verhaal.

Wij moeten de eenzaamheid van de stilte doorbreken

Wij, degenen die misbruikt zijn, zullen de stilte moeten doorbreken, want wij zijn degenen die er het meest belang bij hebben. Want de eenzaamheid in die stilte is moordend. Het praten over seksueel misbruik is van vitaal belang om die eenzaamheid te doorbreken. Eerst in een veilige setting, met lotgenoten bijvoorbeeld, of bij de therapeut. Maar daarna ook in onze families, kennissenkring, in de media, in de wereld. Ieder op zijn eigen tijd en op zijn eigen manier. Niet iedereen hoeft online #metoo te roepen, maar je hoeft er ook niet alleen mee te blijven worstelen.

Wij zijn gebaat met gepraat

Zoals de misbruiker gebaat is bij stilte, zijn wij, de overlevers van seksueel misbruik, gebaat bij gepraat. Hoe meer er over seksueel misbruik gepraat wordt, hoe minder je het gevoel hebt dat je er alleen voor staat. De eenzaamheid van de stilte doorbreken geeft ruimte en verbinding met anderen.

Praten met lotgenoten

Praten met lotgenoten kan een mooie eerste stap zijn, in het leren praten over wat je is overkomen. Mensen die hetzelfde hebben meegemaakt kunnen zich makkelijker inleven en je vindt dus een luisterend en sympathiek oor.

Samen helen

Ook praten over seksueel misbruik moet (en kun) je leren. Een mooie werkvorm daarvoor is ‘Samen helen’. Begeleid lotgenotencontact aan de hand van het boek ‘Helen van seksueel misbruik. Het trauma voorbij’. Inmiddels zijn er op diverse plaatsen in het land mensen die dit soort groepen begeleiden. Wil je meer weten? Kijk op: ivonnemeeuwsen.nl 

Speech over ‘Helen van seksueel misbruik’ van Mariëtte van Moviera

Hieronder volgt de speech die Mariëtte van Dorst, directeur van Moviera hield op de presentatie van het boek ‘Helen van seksueel misbruik’.

Ik ben zeer verguld met deze lovende woorden:

 

Goede avond allemaal.

Fijn om zoveel geïnteresseerden hier te zien voor de lancering van het Boek:

“HELEN VAN SEKSUEEL MISBRUIK, het trauma voorbij” van Ivonne Meeuwsen.

Laat ik mij even voorstellen:

Ik ben, Mariëtte van Dorst, bestuurder van Moviera. Wij zijn onlangs gefuseerd met een soortgelijke organisatie in Utrecht. Daarvoor heette we Hera, een naam die voor meer mensen beter bekend is. Hera is weer voortgekomen uit een fusie van Blijf van m’n Lijf huizen in Apeldoorn en Nijmegen met de Paulastichting. Dat over de geschiedenis van Moviera.

Ik voelde mij vereerd dat Ivonne mij hiervoor gevraagd heeft. Niet zozeer vanuit mijn persoontje maar vanuit de verbinding met Moviera.

Moviera werkt met mensen die met huiselijk en seksueel geweld te maken hebben, wij doen dat door hen op te vangen als de dreiging meestal van de partner te groot is of door de vrouw of het hele gezin in hun thuissituatie te begeleiden. Ook seksueel misbruik is een onderdeel van huiselijk geweld. Het is seksueel geweld dat juist meestal in huiselijke sfeer afspeelt en helaas in een nog groter taboesfeer blijft dan het fysieke en psychische geweld. Daarover praten we inmiddels gemakkelijker, maar het seksuele geweld blijft nog steeds meestal onder de oppervlakte. Ook seksueel geweld vraagt om meer aandacht en eist dat we gemakkelijker hierover leren praten.

Onze werkwijze gaat uit van de eigen kracht van onze vrouwen, hoe zij daar weer op leren te vertrouwen en wij ondersteunen hen weer bij het zelf de regie over hun leven terug te krijgen.

En hierin ligt de verbinding met het boek van Ivonne.

Het boek van Ivonne is autobiografisch en zij vertelt daarin over het seksueel misbruik dat haar is overkomen. Maar daar laat zij het niet bij. Ook zij doet in haar boek een appèl op haar eigen kracht en adviseert ook anderen om deze eigen kracht op te zoeken. Een kracht die iedereen heeft, ook al ligt deze na zulke nare gebeurtenissen vaak ver verstopt. Zij geeft adviezen over de stappen die daarvoor gezet kunnen worden. Daarmee maakt zij het boek tot een zelfhulpboek.

Het gaat in dit boek niet alleen om haar persoon maar zij wil ook anderen met dit boek handreikingen bieden om te helen van seksueel misbruik. Zij beperkt zich daarbij niet tot de persoon die met seksueel misbruik is geconfronteerd, maar tot het hele netwerk om deze persoon.

Hoe kun je als ouder, als partner, als broer of zus of als vriendin omgaan met degenen die getroffen is door seksueel misbruik. Ook zij hebben een rol bij het helen van seksueel misbruik, ook zij moeten het seksueel misbruik een plaats kunnen geven en dat vraagt van iedereen het lef en de moed om erover te praten.

Ivonne gaat verder, zij attendeert ons in het boek op welke wijze we aan signalen van kinderen of jeugdigen kunnen merken dat er iets mis is in een relatie met een van de familieleden.

Wat mij enorm geraakt heeft, is haar drive: Haar uitgangspunt is, dat jij jezelf niet als slachtoffer hoeft te blijven zien en ervaren. Ik deel die overtuiging met haar. Het is verschrikkelijk als seksueel misbruik je overkomen is, maar geef jezelf alle kansen om een leven te leiden dat niet continu bepaald wordt door dit misbruik. Dat vraagt veel van het slachtoffer, maar het resultaat is de moeite waard. Je hebt maar een leven en daarin mag je jezelf zoveel mogelijk kansen geven.

Ik bewonder ook de moed van Ivonne, die het lef heeft gehad om haar verleden met seksueel misbruik, om te buigen naar een boek waar veel slachtoffers van seksueel geweld steun in kunnen vinden.

Ik wil haar daarom nu het boek, vers van de pers, aan haarzelf overhandigen en haar feliciteren met dit prachtige resultaat, met de prachtige foto’s van Agnes van der Graaf, die zij samen uitgekozen hebben.

Ivonne je mag trots zijn op jezelf en op dit prachtige boek. Graag jullie applaus voor Ivonne.

 

Het moment supreme

Het moment dat ik mijn boek voor het eerst in handen krijg, na de toespraak van Mariëtte van Dorst van Moviera