De dag na de uitzending begint het al. Overal verschijnen oproepen om vooral toch kinderen weerbaar te maken, voor te lichten op scholen over grooming, over wat wél en niet mag. Dat is al jaren aan de gang en het helpt nauwelijks. De cijfers zijn al decennia stabiel of verslechteren zelfs. Het is tijd om het roer om te gooien!

Wij moeten leren kinderen te beschermen

Al jaren is er ingezet op voorlichting en weerbaarheid met weinig overtuigend resultaat. Sommige onderzoeken tonen zelfs aan dat het weerbaar maken van kinderen de impact van seksueel misbruik vergroot. De schaamte wordt namelijk groter als je als kind denkt dat je er iets aan had kunnen (en dus moeten) doen. Dat is ook waarom het voor mannen vaak ingewikkelder is om met hun verhaal naar buiten te komen. Een echte knul had toch van zich afgeschopt? Wat een waanzin!

Victim blaming bij voorbaat

Wanneer je zegt dat we kinderen weerbaar moeten maken, schuif je de verantwoordelijkheid naar de kinderen. Dat is een soort victim blaming, nog voordat er iets gebeurd is. Het fabeltje is dat kinderen weerbaar gemaakt kunnen worden tegen een manipulatieve, soms gewelddadige volwassene.

Afschuiven van de verantwoordelijkheid

Het is aan ons, de volwassenen om de kinderen te beschermen. Dat is onze taak, dat is onze opdracht. De moeder in de documentaire zegt: “Ik heb één kind en ik had één taak: hem te beschermen. En ik heb gefaald.” Maar zij is niet de enige die heeft gefaald. Elke volwassene die op de hoogte was van het feit (bewezen, nooit ontkend) dat Michael Jackson één op één tijd had met jonge knullen in zijn slaapkamer had aan de bel moeten trekken.

Verlaat Neverland!

Leaving neverland is een uitdaging: Durf jij de sprookjeswereld waarin kinderen veilig opgroeien achter je te laten? Rond te kijken in een wereld waarin één op de drie kinderen een negatieve seksuele ervaring opdoet voordat ze zestien zijn? Of geloof je liever de illusie dat al die cijfers overdreven zijn. Dat het wel mee zal vallen. Dat het jouw kinderen niet zal gebeuren, want die zouden jou alles vertellen, toch?

De wereld is geen veilige plek voor kinderen

Jouw taak als volwassene is om argwanend te zijn als iemand een bijzondere interesse in een kind toont. Het is tijd om je oogkleppen af te doen, om Neverland te verlaten. Het gebeurt niet ‘never’. Het gebeurt ook niet in een ver ‘land’. Het gebeurt bij jou in de straat. Misschien zelfs bij jou in huis!

Wij moeten leren kinderen te beschermen

• Er is kennis over seksueel misbruik. Verdiep je erin.
• Lees bijvoorbeeld mijn eerste boek om een idee te krijgen van waar je op moet letten.
• Kijk de documentaire en verdiep je in het groomingproces dat daar zo mooi uitgetekend wordt.
• Leg je oogkleppen af, word wakker. Verlaat Neverland en help om de werkelijkheid een veiligere plek te maken.

I’m walking on a wire
I close my eyes and fly out of my mind
Into the fire
– uit Sunny came home van Shawn Colvin

Vallen

Angst dringt zich aan me op. Ik probeer me te focussen op wat de psychiater tegenover me zegt, maar haar woorden komen amper bij me binnen. Ik word duizelig en het voelt alsof ik val, eindeloos val. Het wordt steeds moeilijker om me te blijven concentreren en de psychiater wordt steeds vager. Haar gezicht verdwijnt in een wazige poel en mijn lichaam vliegt erachteraan.

Tissues

Wanhopig zoeken mijn ogen de kamer af naar een beetje houvast. En die vinden ze: de tissue box. Hij voelt ver weg en onrealistisch, maar ik kan hem scherp zien. De rest van de sessie klampt mijn blik zich aan de tissues vast, terwijl de woorden uit mijn mond zich bijna automatisch tot antwoorden op vragen vormen. De angst is weg, verdwenen in dezelfde poel als de psychiater en mijn lichaam.

Dissociatie

Sinds kort weet ik dat wat er met mij gebeurt dissociatie heet. Ik wist eerder wel dat het bestond, maar de dissociatie waar ik uit mijn omgeving bekend mee was zag er zoveel anders uit dan wat er met mij gebeurt. Ik heb wel eens met een therapeut gedeeld wat ik ervaarde en dat ik op zo’n moment niet bij mijn emoties kon, maar haar reactie was dat dat niet kon en dat ik hoe dan ook iets moest voelen. Daarna heb ik er jaren over gezwegen, want het kon immers niet.

Overlevingsmechanisme

Ondertussen weet ik dat het een overlevingsmechanisme uit mijn jeugd is, van de momenten waarop ik machteloos was en vluchten uit mijn lichaam de enige mogelijkheid was. Dat mechanisme is in het heden nog steeds actief. Iets triggert me en mijn bewustzijn checkt uit. Ik ben er nog wel, ik kan nog op dingen reageren, maar het lukt me niet om er bewust bij te blijven. Het is alsof mijn hoofd bij de treinpoortjes uitcheckt, maar ik mijn lichaam ben vergeten mee te nemen. Ik weet niet wanneer het zich weer bij mijn hoofd voegt en ik ben de controle kwijt.

Nu

Nu weet ik wat er aan de hand is valt het me pas op hoe vaak het gebeurt. De ene keer heftiger dan de andere keer. Soms lang, soms kort. Maar elke keer ingewikkeld en vanuit heftige emoties. Nu ik het weet kan ik er ook mee aan de slag, leren hoe ik ermee om kan gaan. Zodat ik in de toekomst in het nu kan blijven en ik niet meer bijna machteloos het vuur van controleverlies in wordt gezogen.

Jessica’s eigen blog staat hier: Uit het donker

In januari schreef ik weer een schrijfwedstrijd uit, met daarin een aantal thema’s. Ook de komende maand daag ik mensen uit om te schrijven over hun ervaringen. Kijk hier voor de thema’s.

Ook deze maand schrijf ik weer een schrijfwedstrijd uit, met daarin een aantal thema’s. Ook de komende maand daag ik mensen uit om te schrijven over hun ervaringen. Kijk hier voor de thema’s.

Niet gewonnen, toch prijs

De mensen die niet gewonnen hebben, stuur ik een verbetertip en ik hoop dat ze een volgende keer weer meedoen, want alle inzendingen zijn de moeite waard, al is het maar voor jezelf om een keer geschreven te hebben.

Dit is het winnende verhaal van januari/februari is geschreven door Joke. Het thema van dit verhaal is: angst

Mijn schaduwdekentje van angst

Dag in, dag uit leven we met duizenden indrukken, die via ons lichaam binnenkomen. Bewuste en onbewuste aanrakingen van de omgeving. Soms letterlijk, soms figuurlijk, maar steeds met een bepaalde gewaarwording die we zelf kunnen invullen. Of dat denken we toch!

Grenzen overschreden

Zonder het te beseffen, worden er hierbij te vaak grenzen overschreden. Zo ook mijn grenzen die ik nog volop aan het verkennen en uitzetten was. Angst sloop sluw en onherkenbaar in mijn dagelijks bestaan en werd een vriend en een vijand tegelijk.

Automatische zelfbescherming

Automatisch wist ik mezelf te beschermen tegen iets dat onbegrijpbaar was. Ik herkende lang geen angst omdat het zo “normaal” leek. Een deel van mijn leven zeulde ik als een zware steen verstopt in mijn rugzak mee. Tegelijkertijd was de angst ook mijn redding, mijn rem die ervoor zorgde dat ik mezelf in veiligheid kon brengen.

Een beschermingsdekentje

Ondertussen vergelijk ik mijn angst met een beschermingsdekentje. Ik neem het steeds met me mee. Of ik het nu wil of niet. Soms is het lekker warm en zacht, soms ijskoud en stijf. Soms heel zichtbaar als ik stilval, verlam en vertraagd reageer, maar veel vaker ook heel onzichtbaar.

Mijn dekentje van angsten

Mijn dekentje van angsten als een schaduw om me heen, soms groot, soms klein. Soms achter, soms voor of naast me. Steeds aanwezig als een trouwe vriend. Een dekentje dat ik als mijn veiligheid en warmte beschouwde. Zo één en versmolten was ik ermee.Enkele jaren geleden zag ik dat dekentje niet eens. Het lag om me heen geslagen, als een ondoordringbare beschermlaag.

Teruggetrokken in mijn schaduwhoekje

Het dekentje hield me gevangen in een donker schaduwhoekje, om toch maar zo weinig mogelijk op te vallen en deel te nemen aan de gevaren van het leven. Ondertussen durf ik eronder kijken en zie dat echte schaduwen me meer angst inboezemden dan nodig was.

Spelen met de angst

Ik was vergeten dat je ook met schaduwen en angst kan spelen, dat je er een heel verhaal mee kan neerzetten, als je je durft bewegen en verplaatsen. Samen met lotgenoten ontdekte ik dat het vaak nuttig is om op zoek te gaan naar waar de schaduw vandaan komt. Even aan de andere kant van het deken gaan kijken, zodat de grootsheid van de onbekendheid verdwijnt.

Grauw en grijs

Schaduwen en hun angsten kunnen enerzijds vaag en grauw zijn en anderzijds afgemeten en scherp. Als er gedachtenwolken verschijnen kunnen we de schaduwen niet meer zo goed waarnemen. Ze zijn er, maar verstoppen zich in de onoverzichtelijke chaos van het moment. Ze loeren en slaan toe als een blinddoek, die het licht in je ogen doen verdwijnen. Schuilen heeft geen zin. De angst weet je te vinden. Je te omarmen zonder dat je zijn aanwezigheid voelt. Je raakt er zo in verstrikt dat het een gewoonte wordt. De benauwdheid die op je drukt voel je niet meer.

Mijn redding bleek mijn ondergang

Zo leefde ik, jaren en jaren met een angstdeken als mantel. Mijn redding om me te kunnen verstoppen en te handhaven in een enge wereld. Ik was blij dat ik me zo goed onzichtbaar kon maken en de pijn van de angst kon verdoven. De eerste keer dat die mantel uitging voelde dan ook zo naakt en kwetsbaar. Één enkele stap kan het verschil maken.

Angst voelen is angst overwinnen

Ik, een doelwit in een open veld. Nergens schaduwen om in te schuilen. Het licht brandend vanuit alle kanten. De angst die ik toen kon voelen, was de eerste beleving van mijn nieuwe leven, waarin ik kan kiezen of ik mijn dekentje van me af wil gooien, of toch nog even om me heen wil slaan.

Als partner van iemand die seksueel misbruikt is, krijg je heel wat voor je kiezen. De lange termijn effecten van seksueel misbruik zijn legio: Stemmingswisselingen, angst voor intimiteit en seksualiteit, verwarring over liefde, moeite met vertrouwen,  moeite met grenzen en meer. Voor partners is het een hele kluif:  secundair trauma  ligt op de loer. Kun je er samen sterker uitkomen? Jazeker! Maar dat vraagt wel dat jij goed voor jezelf zorgt! 

Seksueel misbruik raakt niet alleen het slachtoffer 

Het zal je maar gebeuren. Je partner vraagt of je even wilt gaan zitten. Je lief ziet wat bleek en oogt nerveus. ‘Ik ben  als  kind  seksueel  misbruikt’  fluistert hij of zij, nauwelijks verstaanbaar. Wat doe je op zo’n moment? Niets in je leven heeft je hier op voorbereid. Je valt in een groot zwart gat. En het wordt nog erger. 

Je partner wil er niet over praten 

Na die eerste keer wil hij of zij er niet meer over praten. Het heeft zoveel moeite gekost om het hoge woord eruit te gooien, er verder over praten lukt niet. Wat je ook vraagt, je krijgt geen antwoord. En als je een arm om hem of haar heen slaat wordt je kribbig afgeweerd. Wat eens zo’n leuke relatie was lijkt kapot. En jij zit met allerlei vragen. 

Horen over het trauma van je partner is ook traumatiserend 

Je partner leeft al jaren met deze wetenschap, maar jij hebt zojuist een enorme schok te verwerken gekregen. Je wilt je partner niet met jouw boosheid, verdriet en verwarring belasten. Je denkt dat hij of zij het zwaar genoeg heeft zonder jouw sores erbij te krijgen. Je gaat je partner ontzien. Jouw leed heeft geen plek in het contact met je partner, denk je. 

Waar moet je heen met jouw verdriet? 

Alles draait inmiddels om het seksueel misbruik. Als je gezellig samen op de bank zit dan durf je hem of haar bijna niet meer aan te raken. Het is alsof alles beladen is  geworden. Net doen alsof er niets aan de hand is? Vrolijk doorleven?  Alles draait ineens om je partner en om het seksueel misbruik.  Voor jouw verdriet en boosheid is geen ruimte. 

Op je tenen lopen 

Je vermijd het onderwerp inmiddels, omdat steeds als je het onderwerp aansnijdt er van die zwaarmoedige stiltes vallen. Jouw partner heeft last van woedeuitbarstingen en stemmingswisselingen. Je gaat speuren op internet om iets te vinden dat hem of haar kan helpen. Alles wat je aandraagt wordt verkeerd ontvangen. Elke poging tot toenadering wordt als seksueel gezien en afgeweerd. Je loopt op je tenen om te voorkomen dat het wéér fout gaat. 

Ook jij mag om hulp vragen! 

Ben je eenmaal hier belandt, dan  kom  je  er  als  koppel  zelden  zelfstandig  nog  uit.  Vaak wordt er wel gedacht aan begeleiding voor degene die misbruikt is, maar de partner wordt vergeten. Dit levert een heel scheve situatie op, die vaak leidt  tot  een  secundair trauma. Doordat je te maken hebt met de langetermijneffecten  die seksueel  misbruik heeft op je partner, kun je zelf ook danig in de war en  uit  het  lood  raken.  Als partner heb je hulp nodig om hier goed mee om te gaan. 

Goed voor jezelf zorgen 

In een moeilijke situatie is het belangrijk om goed voor jezelf te zorgen.  Jouw partner  heeft er niets aan als jij er aan onderdoor gaat. Of als jij zo enorm je best moet doen,  dat je het op termijn niet meer trekt (en vertrekt). Goed voor jezelf zorgen betekent: 

• Praat er over met iemand die je vertrouwt 
• Blijf je eigen dingen doen 
• Houd je grenzen in de gaten 
• Blijf je eigen verlangens benoemen 
• Zorg voor voldoende afleiding 
• Zoek hulp bij de verwerking van jouw trauma

Boek: Partners in beeld

Ik heb het boek Partners in beeld geschreven om partners inzicht te geven over wat er allemaal kan spelen als je partner misbruikt is en hoe dat jou raakt. Je hoeft het niet alleen te dragen.

Koop het boek hier