Ken je dat? Je bent ergens en het is er leuk. Dan ineens wordt je overvallen door een trigger. Je denkt: ‘Oh jee …’
- ‘Oh jee, die ander vindt mij niet okay’
- ‘Oh jee, er gaat iets ergs gebeuren’
- ‘Oh jee, ik doe het niet goed’
Oh jee, ik voel me niet veilig
Je staat in tweestrijd. Een deel van jou probeert je ervan te overtuigen dat er niks aan de hand is: ‘Niet zo zeuren, gewoon doorgaan’. Het andere deel is in paniek: ‘Waar is de uitgang, kan ik nog weg’. Je staat als bevroren.
Cognitieve therapie
Cognitieve therapieën, voor allerlei angsten, richten zich op het rationele deel. Het deel van jou dat je ervan probeert te overtuigen dat er echt niets aan de hand is. Het versterkt als het ware het ‘verstandige’ deel van jou. Maar het is niet het verstandige deel van jou dat in paniek is. Daarom helpt cognitieve therapie maar een klein beetje. Je leert in feite om dat paniekerige deel van je beter te onderdrukken.
Oh jee therapie voor jouw paniekdeel
Het paniekerige deel van jou is met cognitieve therapie niet geholpen. Daarvoor is iets anders nodig. De eerste stap is erkennen dat je paniek echt is. Het is niet passend in het hier en nu, maar daarmee is het niet minder echt. Het zijn de gevoelens van het toen en daar, die in het hier en nu geactiveerd worden. Dat is ook de reden dat onderdrukken vaak zo slecht lukt.
Oh jee, … wat nu?
Het ‘Oh jee’ moment, getriggerd raken, is heel naar. Helaas kun je niet voorkomen dat je schrikt, want je ziet het niet aankomen. Er zullen in je leven altijd momenten blijven dat je schrikt. Soms terecht, als je bijna door een bus wordt overreden. En soms omdat er iets van je verleden aangeraakt wordt. Dan raak je getriggerd. En triggers kun je niet voorkomen (al worden ze wel minder, naarmate je meer geheeld bent).
Omgaan met Oh jee
De heftige gevoelens die gepaard gaan met het ‘Oh jee’ moment, vragen erom geheeld te worden. Het kind dat je ooit was, vraagt om troost, aandacht en de gelegenheid om de emoties hun beloop te laten. Om de onvergoten tranen alsnog te laten stromen. De boosheid en de onmacht alsnog te voelen.
Er doorheen, in plaats van eromheen
Je kunt leren om door de emotie heen te gaan. De angst te voelen, er tijd voor te maken. Het gedoseerd toe te laten. Oh jee therapie is in feite het steeds een klein beetje van je angst durven voelen. Durven te kijken naar het verleden en daarmee steeds een stukje van het trauma op te ruimen.
Oh jee therapie
Er zijn veel soorten therapie die je ‘Oh jee therapie’ zou kunnen noemen. Heb jij te maken met angsten die jouw dagelijks leven beheersen? Die je overvallen, dag en nacht? Kijk dan eens op hulpverlening na seksueel misbruik voor een therapeut die jou kan helpen.
In mijn rol als hulpverlener én als lotgenoot hoor ik vaak verhalen over ervaringen met een rechtszaak. Het maakt bij mij een mix van gevoelens en gedachten los.
Grenzen respecteren
Rineke van Setten
