De som der delen
Het boek ‘De som der delen’ van Thérèse Evers vertelt het persoonlijke verhaal van een zedenrechercheur, Jo in haar worsteling met seksueel misbruik. Op een knappe manier vlecht Therese haar persoonlijk verleden door de actuele praktijk van de afdeling Zeden van de politie. Alle gebeurtenissen die de hoofdpersoon meemaakt zijn autobiografisch. De zaken die vanuit de politiepraktijk beschreven worden zijn realistisch, hoewel vanwege ambtsgeheim natuurlijk gefictionaliseerd.
Het begin verrast en boeit meteen!
Er is vanaf de eerste alinea geen twijfel mogelijk: je bevind je in een spannend verhaal. Ik ben zelf geen fan van het genre ‘horror’ of echt enge verhalen en even twijfelde ik of ik verder zou lezen. Gelukkig was de scene een droom en hoewel er absoluut heftige dingen in het boek beschreven staan, is het boek geen horror. De spanning is functioneel en dienstbaar aan het verhaal. De hoofdpersoon Jo reflecteert op wat er gebeurt in haar werk, in haar relatie en relateert dat aan haar verleden van seksueel misbruik.
Een nieuw genre: De therapeutische roman?
Ik vind het bijzonder knap hoe Thérèse ons meeneemt in de innerlijke gedachten van Jo. Intens herkenbare processen beschrijft ze vanuit de eerste persoon. Bijvoorbeeld haar tweestrijd in haar relatie, waar ze enerzijds zich zou willen binden en anderzijds het benauwd krijgt bij het idee alleen al. Flashbacks, dromen en herbelevingen illustreren het innerlijk conflict.
Of toch: De spirituele roman?
De vergelijking met Paulo Coelho dringt zich aan mij op. De schrijfster is zeker zo begaafd als Coelho en de thematiek is dezelfde: De spirituele zoektocht naar zichzelf. Wellicht door de autobiografische elementen is het boek zeer geslaagd in zijn opzet. Het illustreert heel mooi de pijnlijke weg om weer héél te worden die iemand die seksueel misbruikt is te gaan heeft.
Prachtige illustratie van succesvolle dissociatie
De zedenrechercheur Jo doet haar werk goed, dankzij een goed functionerende splitsing in haar persoonlijkheid. ‘De koude kamer’ in haar hoofd is de plek waarvandaan ze haar werk kan doen, zonder dat haar gevoelens haar overspoelen. Er zijn in het werk de actuele gevoelens: hoe je betrokken raakt bijvoorbeeld bij twee meisjes van 17 die bruut verkracht zijn. Maar er is ook altijd de link naar het verleden. Als die geraakt wordt is, het tijd voor de koude kamer. Het maakt haar een keigoede zedenrechercheur, analytisch en scherp. Alleen als de druk te groot wordt, werkt de koude kamer niet meer…
De fragmentatie van haar persoonlijkheid
De auteur combineert het beeld van een geslaagde carrierevrouw met de, door nachtmerries geplaagde, overlever van seksueel misbruik die huilend in haar bed plast. De schaamte, de verwarring, de misplaatste schuldgevoelens, alles krijgt een plek in het boek.
Op zoek naar begeleiding
Met gezonde tegenzin gaat zij uiteindelijk op zoek naar begeleiding. Ze heeft er weinig vertrouwen in, vooral omdat een deel van haar seksueel misbruik gepleegd is door haar psychiater in een gesloten jeugdinrichting. Dat zij uiteindelijk toch naar therapie gaat, komt deels doordat ze haar werk niet langer kan doen en deels omdat haar lief haar niet loslaat.
Integratie: de som der delen
De hoofdpersoon gaat steeds meer delen van zichzelf integreren. Langzaam maar zeker bouwt ze uit de stukken, waarin ze uit elkaar gevallen is, één geheel. Herkenbaar is zeker ook de angst voor verlies: zal ze haar werk nog kunnen doen als ze de koude kamer in haar hoofd opdoekt? De therapeut vraagt haar om vertrouwen te hebben, zonder te beloven dat ze haar werk weer zal kunnen doen: een belangwekkend onderscheid.
Wat levert het boek je op?
Als je zelf seksueel misbruikt bent, kun je inspiratie putten uit de manier waarop de hoofdpersoon uiteindelijk haar heling ter hand neemt. Pas goed op jezelf: er staan nogal wat scene’s omschreven die kunnen triggeren. Overigens is dat niet erg, het kan je zelfs helpen, mits je in staat bent om de triggers te verwerken, zodat ze kunnen helen.
Wanneer je zelf geen seksueel misbruik hebt meegemaakt, maar wel interesse hebt in de materie geeft het boek je een geweldig, persoonlijk en spannend inkijkje in de binnenwereld van iemand die seksueel misbruikt is. Daarnaast geeft het boek je een idee van hoe het werk van de zedenpolitie eruit ziet.
Wat doet het boek met mij?
Ik heb in lange tijd niet zo’n intrigerend boek gelezen als ‘De som der delen’. Het nam me mee in de beleving van een ‘ander slachtoffer’ op een manier die ik nog niet eerder had meegemaakt. Onder het lezen merkte ik dat ik intens meeleefde en mijn leven met het hare ging vergelijken: ‘Oh, dat had ik ook’. Het maakte me ook nieuwsgierig naar de auteur. Het lijkt me een bijzonder mens, die ook nog eens fenomenaal goed kan schrijven.
Waar is het boek te koop?
Het boek is direct te bestellen via de boekenwinkel. Daar staan nog meer interessante boeken over seksueel misbruik.
