Symposium ‘Wat wél werkt! Hulpverlening na seksueel misbruik’

In 2014 weer een Symposium!

Het Symposium in 2013, in Ede met 50 zorgprofessionals in de zaal, was inhoudelijk en organisatorisch een groot succes. Toch waren er lessen uit te leren, die we in de evaluatie en analyse ter harte hebben genomen. Het symposium was in 2013 vooral gericht op de reguliere zorg. Voor artsen, psychiatrisch verpleegkundigen en seksuologen hadden we accreditatie aangevraagd. Toch bleek meer dan de helft van de bezoekers daar geen gebruik van te maken. Sterker nog, de meerderheid van de mensen in de zaal waren ‘alternatieve’ hulpverleners.

Terugkijken en vooruitkijken

Accreditatie is dus blijkbaar niet de belangrijkste factor. Of iemand naar een symposium over seksueel misbruik komt, hangt van andere dingen af. Inhoudelijk scoorden we gemiddeld boven een acht met nagenoeg alle presentaties, daar kan je bijna geen verbetering in verwachten. De organisatie door D’ondersteuning kreeg zelfs een 9 gemiddeld. Kortom, hoe kun je zo’n symposium nog verbeteren?

Verbeterpuntje: Deelnemersaantallen

Het aantal deelnemers viel wat tegen. Dat is natuurlijk jammer als je een goed symposium neerzet en dat betekent dat de promotie van het Symposium echt beter mag. Bij analyse bleek dat de betaalde online promotie niet of onvoldoende gewerkt heeft. Beter ging het bij de persoonlijke werving. Mensen die wij in onze netwerken benaderd hebben, waren in de meerderheid. Een heldere boodschap via de website en de sociale media leverde ook e.e.a. aan deelnemers op. Dat geeft richting aan het promotieplan voor 2014.

Er is meer dan alleen reguliere hulpverlening

Wat verder nog opviel was dat de presentatie van Margreet Krottje, die een lans breekt voor hulpverlening die buiten de gebaande paden van DBC’s en protocollen durft te gaan, bijzonder hoog gewaardeerd werd. Langzaam werd het plan geboren om een symposium te organiseren in 2014 dat alternatieven in beeld brengt voor de reguliere hulpverlening. Dat idee nam vastere vormen aan toen, op het Symposium ‘Het verschil maken’ (en in het boek) van Sonja Leferink van Slachtofferhulp, duidelijk werd dat de meeste slachtoffers van seksueel misbruik hun hulp zoeken en vinden in het alternatieve circuit. Dat sloot overigens ook aan bij mijn eigen ervaring.

Het symposium ‘Wat wél werkt. Hulpverlening na seksueel misbruik’

Lien Daams van JeBesteBest en ik organiseren op 1 november 2014 in Zutphen een nieuw symposium. ‘Wat wél werkt! Hulpverlening na seksueel misbruik’ is gericht op hulpverleners, beleidsmakers, therapeuten en andere belanghebbenden. Met name ook de grote hoeveelheid zelfstandig professionals die zich op dit vlak inzetten. Om de deelname voor iedereen betaalbaar te houden vragen we geen accreditatie aan (je kunt dit eventueel wél zelf aanvragen bij je beroepsvereniging).

Best practice, leren van de ervaringen van anderen

We zijn op zoek gegaan naar actuele methoden die met succes ingezet worden bij de hulpverlening na seksueel misbruik. Onze zoektocht was naar ‘best practice’ voorbeelden van wat er in de praktijk van de hulpverlening na seksueel misbruik gewoon wérkt. Methoden en technieken die hun nut dagelijks in de praktijk bewijzen, zelfs al is er vaak geen wetenschappelijk onderzoek naar verricht. Dingen die je concreet en praktisch in jouw hulpverlening kunt integreren. Naar mijn mening zijn we daar uitermate goed in geslaagd. Maar vorm vooral je eigen mening, gebaseerd op de feiten: Het programma van het Symposium staat op hulpverlening na seksueel misbruik.

Keuzes maken in reguliere en alternatieve hulpverlening

Reguliere noch alternatieve hulpverlening heeft alle antwoorden

In het verschil maken staat het zwart op wit: mensen zeggen beter geholpen te worden in de alternatieve hulpverleningIn het boekje ‘Het verschil maken’ van Sonja Leferink van Slachtofferhulp Nederland staat het zwart op wit: Veel cliënten geven aan dat ze in de alternatieve hulpverlening de juiste hulp hebben gevonden voor het verwerken van hun verleden van seksueel misbruik. Dat is niet voor niets. Waar de reguliere hulpverlening gericht is op protocollen en vaststaande behandelmethoden schittert in de alternatieve hulpverlening juist de verscheidenheid. Gelukkig hoef je als cliënt niet het één of het ander te kiezen, maar kun je je eigen hulpverlening samenstellen uit het hele aanbod.

Waar de reguliere hulpverlening in uitblinkt

Het reguliere circuit heeft absoluut een aantal goede therapieën, die mensen kunnen helpen bij het verwerken van seksueel misbruik. Op dit moment worden EMDR en Traumatherapie echter naar voren geschoven als ‘de’ behandeling bij seksueel misbruik. De enige behandelingen waarvan men zegt dat ze ‘evidence based’ zijn. Er is voldoende onderzoek gepleegd, om te veronderstellen dat het bij veel cliënten beter werkt dan niks doen. Dat zegt nog niet of het voor jou goed zal werken.

Alleen traumaverwerking is niet voldoende

Natuurlijk is ‘niet onderzocht’ nog niet hetzelfde als ‘niet werkzaam’. Daarnaast gaat de reguliere hulpverlening vaak voorbij aan het feit dat traumaverwerking maar een relatief klein onderdeel is van wat je op te lossen hebt in je leven, als je seksueel misbruikt bent. Er is meestal veel meer aan de hand dan een complexe PTSS, wat op dit moment als diagnose in de mode is. Juist omdat seksueel misbruik leidt tot problemen in een breed scala aan levensvaardigheden, is een breed aanbod aan therapieën en methodes die kunnen helpen met het verwerken van die problemen noodzakelijk.

Waar de alternatieve hulpverlening in uitblinkt

De alternatieve hulpverlening blinkt uit in veelzijdigheid en klantgerichtheid. Het gaat hier om methodes die ook binnen de reguliere hulpverlening wel worden toegepast, meestal als deel-therapie, zoals Hypnotherapie, Creatieve therapie, Haptonomie of Lichaamswerk. Daarnaast zijn er methoden die meer uit de hoek van coaching komen, zoals NLP, Voice Dialogue of Transactionele Analyse. Wat verder van de reguliere hulpverlening af, staan zaken als Droomanalyse, The Work en de Helende reis. Zaken die in de wereld buiten de hulpverlening al opgenomen zijn in het dagelijks leven, maar binnen de hulpverlening (ten onrechte) nog niet veel voet aan de grond krijgen.

In de vrije ruimte aan de slag met cliënten

Gebonden zijn aan regeltjes is lastig en veel therapeuten zoeken, net als hun klanten, hun heil inmiddels elders. Inmiddels zijn er anderhalf miljoen ZZP-ers aan de slag in Nederland. Veel van hen zijn alternatieve hulpverleners. Therapeuten die vaak uit de reguliere zorg zijn gestapt, omdat ze daar te veel tijd kwijt waren aan verslaglegging, protocollen, formulieren en verantwoording. Therapeuten die liever meer tijd besteden aan de daadwerkelijke behandeling van cliënten. De reguliere manier van werken geeft de therapeut vaak onvoldoende ruimte voor creativiteit en klantgerichtheid.

Regulier of alternatief: Hoe weet je of je een goede therapeut hebt?

Of je nou in de reguliere of de alternatieve hulpverlening een therapeut vindt, er zijn dingen waar je op kunt letten. Zie de eerste ontmoeting als een wederzijdse intake.

  • Persoonlijkheid: Hoe komt de therapeut op je over?  Stelt de therapeut je op je gemak? Wat is je eerste indruk? Voel je je prettig bij deze persoon en deze ruimte?
  • Diploma’s: Welke diploma’s heeft de therapeut? Hoe veelzijdig of gespecialiseerd is hij of zij?
  • Reputatie: Hoe goed staat de therapeut aangeschreven? Heeft hij of zij goede referenties op de website? Google ook eens op je therapeut’s naam.
  • Ervaring: Vraag de therapeut of ze ervaring hebben met seksueel misbruik. Hebben ze vaak cliënten met misbruikervaringen? Welke resultaten heeft hij of zij?
  • Doel: Welk doel streeft de therapeut na met zijn of haar therapie? Klopt dit met jouw persoonlijke doel?

Bij al die punten gaat het er natuurlijk om waar jij belang aan hecht. Als je er van overtuigd bent dat je therapeut ‘klopt’ voor jou, dan kun je samen aan het werk. Heb je twijfels of denk je dat dit niet de juiste therapeut of benadering is voor jou, geef dat dan aan en vraag om doorverwijzing. Soms willen therapeuten dan dat je de therapie een kans geeft. Ga voor jezelf na of je daar heil in ziet. Als je denkt dat het niks gaat worden, houdt dan voet bij stuk en vraag om een andere therapeut of andere werkvorm. Jij bent de expert van je eigen trauma en jij mag bepalen hoe je daarvan heelt en wie jou daarbij van dienst kan zijn.

Zoek je een therapeut die kennis heeft van seksueel misbruik?

Seksueel misbruikt!?