Een vleugje paranoia is zo gek nog niet

Incest en thuismisbruik onder de aandacht

Door #metoo gaat de beerput open en is seksuele intimidatie in volwassenheid volop in de aandacht. Wat dreigt te verdwijnen, onder de radar, onder het mediageweld over beroemdheden die geleden hebben onder de ‘haantjes (m/v)’ in hun industrie, is dat het meeste seksueel misbruik gewoon thuis gebeurt. In je eigen warme bedje. Graag vraag ik aandacht voor incest en thuismisbruik.

80% van het seksueel misbruik is incest en thuismisbruik

Directe familie en vertrouwde volwassenen zijn verantwoordelijk voor zeker 80% van al het seksueel misbruik. In veel van deze gevallen wordt geen aangifte gedaan. Gemiddeld duurt het twaalf jaar voordat een slachtoffer van incest of misbruik in bekende kring durft te spreken.

Waarom zwijgen de meeste kinderen zo lang?

Bijna altijd speelt angst de hoofdrol: het kind is bang gemaakt en draagt die angst tot ver in zijn of haar volwassenheid bij zich. Loyaliteit aan de dader, die vaak toch ook je broer, zus, neef, nicht, vader, moeder, oom of tante is ook een reden om te zwijgen. Vaak is de dader populair binnen de familie, zij spelen immers een rol die moet verhullen wat ze doen.

Je verhaal vertellen in een maatschappij die niet luistert

Een ander aspect gaat hopelijk veranderen. Tot voor kort kon je ook als volwassene in de maatschappij nauwelijks een luisterend oor vinden. ‘Het is al zo lang geleden’, ‘Je moet het loslaten’ of ‘Je moet het vergeven’ zijn dingen die veel slachtoffers te horen krijgen als ze voor het eerst zelf de stilte doorbreken. En soms zelfs erger, dan worden ze het slachtoffer van victim-blaming. ‘Je had er eerder over moeten vertellen, dan was het niet zo lang doorgegaan’. 

#Ikluister

Op facebook en twitter ben ik een #ikluister actie begonnen. Een oproep aan omstanders om actief aan te geven dat ze bereid zijn om te luisteren naar de verhalen van mensen die seksueel misbruikt zijn. Want om de eerste stap te zetten, is voor veel slachtoffer gruwelijk moeillijk. Een open uitnodiging is zeker op zijn plaats.

Interview Radio Rijnmond, 2013

Het interview dat ik met Paul had in 2013, over incest en thuismisbruik is vandaag de dag nog net zo actueel. Ook nu weer zijn er spraakmakende zaken die meer aandacht lijken te krijgen dan het grootste probleem waarvoor we staan met zijn allen. Incest en seksueel misbruik door vertrouwde intimi.

Beluister het interview via de site van Radio Rijnmond.

Seksueel misbruik gebeurt vaak gewoon thuis

Seksueel misbruik in het gezin

De laatste tijd hoor je veel over seksueel misbruik op radio en televisie. Over priesters, jeugdzorg en mensen in de media. Met al die aandacht zou je bijna gaan vergeten dat verreweg het meeste misbruik gewoon thuis gebeurt. Dat het meestal niet een vreemde is, niet de enge man op straat waar we al onze kinderen voor waarschuwen: “Nooit met vreemde mensen meegaan!!”

Statistieken over seksueel misbruik van minderjarigen

Uit de statistieken blijkt dat slechts rond de 3 % van het seksueel misbruik gepleegd wordt door de befaamde ‘enge man’. De rest van de plegers zijn vaders, moeders, broers en zussen, ooms en tantes en vaak ook opa’s en oma’s. Zo’n 30% zijn de mensen die de kinderen goed kennen, inderdaad de pastoor of de zwemleraar, een buurman, de coach van de voetbal of een leraar op school.

Voor veel kinderen is thuis niet veilig

Meer dan 50% van de daders van seksueel misbruik is directe familie van het slachtoffer. Het kind is thuis niet veilig en de dader heeft macht over het kind. Dat maakt het heel moeilijk om over wat er gebeurt te praten. Je ziet dan ook dat mensen soms pas na 10, 20 of 30 jaar of nog langer pas gaan praten over wat ze is aangedaan.

Collectieve oogkleppen over seksueel misbruik

Het lijkt erop dat we rondom seksueel misbruik niet echt durven kijken naar wat er aan de hand is en er al helemaal niet open over durven te spreken. Toch is dat wat er zo nodig is. Zodra het erover gaat, zoals bij #metoo zie je dat de discussie niet meer over de inhoud en de omvang van het probleem gaat. Men zoekt afleiding door zich te richten op de geloofwaardigheid van dat éne beroemde slachtoffer. Of probeert zich tegen de ongemakkelijke waarheid van zoveel slachtoffers te beschermen door ‘#metoo loopt uit de hand’ te roepen.

Collectieve verdringing overwinnen

De uitdaging voor onze maatschappij is om de collectieve verdringing te boven te komen. Om ons te gaan realiseren dat “thuis” voor veel kinderen geen veilige plek is. Dat het gezin, de hoeksteen van onze samenleving voor kinderen die in het gezin misbruikt zijn. eerder een molensteen is dan een veilig honk. Om het valse gevoel van veiligheid los te laten en de werkelijkheid onder ogen te zien: Het gebeurt. Ook bij jou in de straat. Bij jou in het flat. Misschien zelfs bij jou in huis.

Het begint met herkennen en erkennen

Om te kunnen omgaan met seksueel misbruik bij jou in de buurt, moet je weten hoe het beestje eruit ziet. Je moet weten wat kenmerken zijn van misbruikers, hoe kinderen kunnen reageren als ze misbruikt worden en wát je dan kunt doen.

Lees daarom ‘Helen van seksueel misbruik. Het trauma voorbij!’ en informeer je goed over seksueel misbruik.