Bevrijding van schuld

In de vorige blog vertelde ik, hoe ik de schuld op mij nam, voor het feit dat ik er was en hoe ik daardoor steeds meer van mijzelf vervreemdde.

In deze blog beschrijf ik, hoe ik me van die schuldenlast bevrijdde.

Vrijspraak

Ik ben niet schuldig aan mijn bestaan. Ik heb niet onvoorzichtig gevreeën. Ik kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor de problemen, waar mijn moeder door haar ongewenste zwangerschap in terecht kwam. En ik heb het seksueel misbruik beslist niet uitgelokt.

Ik ben slachtoffer

Ik ben geen dader of veroorzaker, maar slachtoffer. Dus ik hoef daar niet voor te boeten. Maar ik ben er wel door beschadigd en daar moet ik wel van helen.

Tot besef komen

Ik heb er een heel leven over gedaan, om tot deze eenvoudige, voor de hand liggende vaststellingen te komen. Hoe kan dat? Zelf zie ik het inmiddels zo: ik moest eerst tot mijzelf komen, om deze schuldillusie te ontmaskeren, om mijn eigen verhaal te ont-dekken. En dat was een lange weg; de weg terug uit het doolhof, waarin ik verdwaald was.

De illusie ontmaskeren

Dat ik ‘er niet mag zijn’ is de illusie waarin ik gevangen zit, vanaf het moment dat ik de schuld van mijn bestaan op mij neem. Het is een hardnekkige en ingewikkelde illusie: een veelkoppig monster.

De eerste barst

Ik ben achtentwintig als de eerste grote barst in die illusie zichtbaar wordt. Ik heb de droom van mijn moeder waargemaakt: ik heb een zeer goede baan, heb aanzien en een goed salaris, woon in een mooi huis en heb een voltooid gezin met een zoon om trots op te zijn. Alles zou goed moeten zijn, maar ik voel geen voldoening. In plaats daarvan voel ik leegte en diepe onvrede. Ik zoek hulp bij een psycholoog. Die zegt dat ik OK ben. Het is een pleister, waar ik een tijdje mee verder kan.

Echtscheiding

De tweede barst in de illusie is dat ik ga scheiden. Ik volg mijn gevoel dat we een verkeerde match hebben, omdat we het slechtste in elkaar naar boven halen. Hiermee haal ik de veroordeling van mijn moeder, mijn familie en die van mijn ex en mijn hele vriendenkring op mijn hals. Ik voel me heel slecht en schuldig, waardoor ik een weerloze speelbal word voor mijn wraaklustige ex, maar ik blijf trouw aan mijn gevoel en zet wel door.

Ik ga op zoek naar een betere moeder en een tijd lang vind ik allerlei lieve vriendinnen, die mij knuffelen en bevestigen. Dat drink ik gulzig op.

De ommekeer

Het keerpunt in mijn leven is de ontmoeting met mijn huidige vrouw. Zij belichaamt alles, wat ik als baby aan mijn moeder gemist heb: warmte, loyaliteit, vitaliteit, spontaniteit, zinnelijkheid. Zij ziet mij en wordt blij van mij. Maar zij confronteert mij ook. Zij noemt mij een moederskindje en dat steekt, want het is waar.

Een lange reis terug naar mezelf

Mijn lange reis door therapieland begint: bevestigende therapie, lichaamswerk, stemexpressie, terug naar mijn verleden. Dat levert geen echte doorbraak op, maar het maakt me gaandeweg wel steeds bewuster, dat ik er niet mag zijn en hoe mij dat remt.

Gevecht met mijn innerlijke moeder

Ik haal mijn moeder stapje voor stapje van haar voetstuk af. Het kost veel moed en moeite, maar ik leer stapje voor stapje, om boos op haar te worden. Mijn boosheid toelaten verzwakt mijn schuldgevoel: ik draai de rollen om en ga haar beschuldigen. Tijdens een van de therapieën komt er een helder beeld.

‘Mijn moeder is heel groot, een reuzin en ik ben een klein jongetje. Ik zit met een stevig elastiek aan haar vast en probeer van haar weg te rennen. Dat lukt een eindje, totdat het elastiek helemaal op spanning staat en mij onherroepelijk terugtrekt. Ik kan niet aan haar ontsnappen. Toch probeer ik het eindeloos. Dan krijg ik een inzicht: weglopen heeft geen zin, maar me omdraaien en naar haar toelopen wel. Ik raap mijn moed bij elkaar en loop naar haar toe. Met iedere stap zie ik haar kleiner worden en word ik zelf groter. Als ik bij haar ben steek ik boven haar uit en is mijn angst voor haar verdwenen.’

 

Acceptatie, maar geen vergeving

Later ga ik me verdiepen in de situatie rond mijn verwekking en geboorte en in de familiegeschiedenis van mijn moeder. Ik ga begrijpen, hoe zij zo geworden is en waarom zij zo gehandeld heeft. Dat stemt mij milder, ik kan accepteren, dat het zo gelopen is. Een kwestie van oorzaak en gevolg. Maar vergeving is (nog?) een brug te ver voor mij. Ik houd afstand. En ik blijf er moeite mee houden, hoe dit mijn leven bepaald heeft. Zij was geen goede moeder voor mij, ook al bedoelde ze het niet kwaad en treft ook haar geen schuld.

De remmende werking van schuldgevoel

Mijn schuldgevoel remt mij af. Dat wordt steeds onverteerbaarder voor mij. Ik leef onder de maat. Dit ervaar ik heel concreet, als mijn eerste kleindochter met veel problemen geboren wordt, nu twaalf jaar geleden. Ik ervaar, hoe krachtig ik me in die situatie voel en handel. Zo wil ik graag altijd zijn.

De formule verandert, mijn verlangen ontwaakt

Geleidelijk aan verandert mijn formule: “ik mag er niet zijn” wordt “mij is de toegang tot het leven ontzegd”. Daar zit al meer verontwaardiging en verzet in. En ook een verlangen, om wel te leven.

Ik blijf niet langer dralen op de rand van de kloof; ik spring. Ik wil mijn waarheid weten, hoe pijnlijk die ook is en wat de consequenties ook zijn.

Het gaat stromen

Nu vind ik wel de juiste mensen, de juiste hulp. Ik ga drie jaar naar een haptonomie-therapeute. Zij leert mij voelen en op mijn gevoel vertrouwen. Het belangrijkste: zij bevestigt mij in mijn Zijn. Mijn formule wordt: “Ik mag er zijn”. (later kwam daar nog een aanvulling op: “dus ik hoef niet meer te boeten”.)

Ik voel me niet meer schuldig

De angel is daardoor uit mijn lijden, ik voel me niet meer schuldig. Mijn leven wordt hierdoor een heel stuk lichter. Ik ga dansen: biodanza. Mijn lichaam geeft zich over aan de muziek en daar geniet ik enorm van. Ik leer om me te laten gaan in de dans: alleen en samen.

Ik vind een goede EMDR-therapeut, die mij inzicht geeft. Hij breekt mijn verdediging open en bemoedigt me. Met hem verwerk ik mijn trauma’s van rond mijn geboorte. Bij hem komt ook voor het eerst het seksueel misbruik te voorschijn.

Ik stop met werken en kies voor mezelf

Ik besluit, om vervroegd te stoppen met werken. Dat geeft mij veel vrijheid. Mijn eerste huwelijk en mijn stoppen met werken staan voor mij symbool voor kiezen voor mijzelf en breken met de verstikkende patronen, die het gevolg zijn van mijn schuldige zijn.

Mijn helingsproces gaat door: Ik bevrijd mezelf

Ik doe de opleiding haptonomie, waarin ik vele herbelevingen heb. Ik krijg talloze handvatten voor wat normaal affectief contact is. Ik bouw het vertrouwen op dat ik het zelf kan, dat mijn helingsproces wel doorgaat. Ik volg een droomcursus en krijg tijdens de cursus de ene helingsdroom na de andere, die mij bevestigen dat ik nu vrij ben.
Stap voor stap verwerk ik het seksueel misbruik: dat beschrijf ik apart in mijn volgende blog.

De eindformule?

Mijn formule nu is: “ik ben er”. Dat heeft een mooie dubbele betekenis. Langzaam groeit er een zinnetje achteraan: “en daar ben ik blij mee”. En ik kan steeds beter voelen, dat mijn dierbaren ook blij met mij zijn.

Harry