De ervaringsdeskundige hulpverlener

Voordelen van de ervaringsdeskundige bij seksueel misbruik

Als je werkzaam bent als coach, therapeut of begeleider bij seksueel misbruik dan is het een voordeel als je ervaringsdeskundige bent. Immers, je hebt ervaring met hoe het is, een aantal dingen kun je vanzelfsprekend begrijpen en ook voor de klanten is het prettig om te weten dat je niet zo snel zult schrikken van wat ze vertellen. Je hebt een vergelijkbaar pad gelopen om te helen van seksueel misbruik en kent de valkuilen en triggers waar iemand tijdens zijn proces tegen aan kunt lopen.

Risico’s van de ervaringsdeskundige

Ervaringsdeskundigheid heeft ook risico’s. Een van de gevaren is dat je te veel gaat invullen hoe iets voor de ander is. Open kijken en luisteren naar hoe iemand het seksueel misbruik ervaren heeft, is van groot belang. Jouw ervaring hoeft niet hetzelfde te zijn als die van je klant.

De valkuil van ‘Ik snap het al’

Het is vaak noodzakelijk dat een klant zijn of haar verhaal een keer helemaal mag vertellen. ‘Ik snap het al’ is dan een remmende factor. Het vraagt om geduld en ruimte voor die ander om op zijn of haar eigen manier het verhaal te doen.

Eigen pijn eerst

Het is heel belangrijk om ook jezelf goed in de gaten te houden. De verhalen van de ander kunnen jou raken op plaatsen waar jij nog pijn hebt. Dan is het van belang dat je goed voor jezelf zorgt en dat je voor jouw pijn een beroep kunt doen op een supervisor of intervisor.

De ervaring van de cliënt is uniek

Uiteindelijk is de zoektocht van therapie: Wat heb je nodig om de draad van je leven weer op te pakken? Hoe jij het seksueel misbruik hebt beleefd is daarin maatgevend. Als slachtoffer ben je de expert van je eigen trauma. Niemand heeft die unieke combinatie van eigenschappen en ervaringen, ook niet de ervaringsdeskundige hulpverlener.

Eigen oordeel opschorten

De professional dient zijn of haar eigen oordeel, over wat seksueel misbruik wel en niet is, buiten te laten staan en echt te luisteren naar de emotionele lading die deze ervaringen hebben voor de overlever zelf. Daarbij mag je eigen verhaal nooit in de weg staan. Op basis van je eigen ervaringen weet je echter wél vaak de juiste vraag te stellen. Je hoort als het ware eerder wat er (nog) niet gezegd wordt.

Je eigen ervaringen voldoende helen

Als ervaringsdeskundige hulpverlener is het daarnaast belangrijk dat je jouw eigen ervaringen voldoende geheeld hebt, alvorens jouw hulp aan een ander aan te bieden. Een hulpmiddel hierbij is de zelftest waarmee je kunt nagaan of je daarin nog iets te doen hebt. Voor veel mensen ook een eye-opener ‘Hoort dat er ook bij?’

Helen van seksueel misbruik door Ivonne MeeuwsenWil jij hulp bieden na seksueel misbruik?

Ben jij ervaringsdeskundig en twijfel je of je voldoende bagage hebt om hulp te bieden? Wil je meer bagage, kennis, feedback en ervaring opdoen in wat er nodig is om verantwoord hulp te bieden? Dan is mijn boek en opleiding wellicht een goed vertrekpunt. De basisopleiding hulp bieden na seksueel misbruik geeft je een goede basis.

Je kunt het boek hier bestellen

Ervaringsdeskundige hulpverlener, kom uit de kast!

Een oproep aan ervaringsdeskundige hulpverleners: Kom uit de kast!

Tijdens de lancering van mijn eerste boek kwam ze op mij af. Een jeugdzorgmedewerker die al jaren werkt met jongeren. Maar al te vaak zijn deze jongeren uit huis geplaatst vanwege seksueel misbruik. Ze vertelt mij dat zij ook seksueel misbruikt is, maar dat ze dit niet aan haar collega’s durft te vertellen.

“Als ervaringsdeskundige wordt je niet serieus genomen”

Ik hoor het vaker. Allerlei zorgprofessionals, begeleiders, hulpverleners die werken met misbruikte kinderen, zijn bang zijn om hun collega’s te vertellen dat ze zelf ervaringsdeskundig zijn. Ze zijn bang dat ze niet meer serieus genomen worden of zelfs ontslagen zullen worden. Alsof je deskundigheid als hoog opgeleide professional er dan niet meer toe doet.

De meerwaarde van ervaringskennis

Hoog opgeleide professionele hulpverleners die seksueel misbruikt zijn hebben een meerwaarde die niet te onderschatten is. Als zij die meerwaarde kunnen inbrengen zal de zorg daar wel bij varen. Want als ervaringsdeskundige hoor je meer, zie je meer, ben je je meer bewust van signalen, ook de ‘negatieve’ signalen. De dingen waar juist níet over gesproken wordt. Als professioneel hulpverlener kun je bovendien die signalen beter duiden dan iemand die alleen maar ervaringskennis heeft.

Ervaringsdeskundige professionals

 

Kom uit de kast. Laat je collega’s weten dat jij eerste hands kennis hebt van seksueel misbruik. Presenteer deze kennis als een meerwaarde. Ja, dat is kwetsbaar en ja, daar wordt niet altijd even goed op gereageerd. Maar ja, dat is precies wat jouw klanten ook overkomt als zij met hun verhaal naar buiten komen en ook daar kun je het over hebben met elkaar. Het is belangrijk want naast de meerwaarde is het er niet over praten een levensgroot risico.

Te weinig rugdekking

Elke hulpverlener heeft intervisie nodig, zeker als ze met seksueel misbruikte klanten te maken hebben. ‘Zie ik dit goed’ is een intervisievraag. Maar ook ‘Het raakt me, kun je mij even opvangen’ is een intervisievraag. Intervisie is je rugdekking en als jij niet uit de kast bent over jouw verleden van seksueel misbruik, wordt het lastig om die laatste vraag in te brengen. Doe dat lang genoeg en je gaat onderuit.

(on)Veilige organisaties

Dat brengt me terug bij de jeugdzorgmedewerker van de eerste alinea. Zij durft het niet te zeggen tegen haar collega’s. Dat betekent dat er een onveilige sfeer is in de organisatie. Het is namelijk niet dat ze er niet over kan praten, ze sprak er immers met mij over? Een onveilige organisatie is ook voor de cliënten geen prettige plek om te zijn. Voor hulp aan seksueel misbruikte klanten is openheid en veiligheid een voorwaarde.

 

Basiskennis voor elke hulpverlener

Hoe werk je aan openheid, veiligheid en lever je trauma-geïnformeerde zorg, ook aan jongeren? Het begint met voldoende kennis over seksueel misbruik. In mijn boek kun je de basiskennis vinden die elke hulpverlener zou moeten hebben over seksueel misbruik.

Hier te koop!

Werken aan veiligheid en openheid

Het is van belang om binnen de organisatie te werken aan de bespreekbaarheid van seksueel misbruik. Om het onderwerp regelmatig te agenderen en helder te focussen op de langetermijneffecten van seksueel misbruik en hoe die spelen bij jullie op de werkvloer. Daartoe verzorg ik interactieve trainingen en lezingen, toegespitst op de werksituatie bij jullie.

Boek hier een interactieve lezing of training