Acht tips voor angst bij de Tandarts

Wat de doen als je bang bent voor de tandarts

Via Facebook ontving ik onderstaand artikel, over wat te doen bij angst voor de tandarts. Dank je wel Annelies, dat ik dit hier mag publiceren!

Veel mensen die misbruikt zijn, zijn heel bang om naar de tandarts te gaan. Vaak zijn ze jaren niet geweest, gaan niet, ook al hebben ze kiespijn. De angst voor de tandarts is vaak TE groot, zo groot dat zelfs pijn van een rot gebit, een aanvaardbare prijs is voor het niet geconfronteerd hoeven te worden met angst. Dit kan verstrekkende gevolgen hebben: van sociaal isolement vanwege schaamte over het gebit tot lichamelijke klachten ten gevolge van het slechte gebit zoals hartklachten en maagproblemen.

Triggers door machteloosheid bij de tandarts

De angst komt vaak voort uit het machteloze gevoel wat mensen ervaren als ze op de stoel bij de tandarts doet liggen. Dit gevoel triggert hen, doet hen denken aan het misbruik. Het geeft ze het gevoel de controle kwijt te zijn, iets wat ze tijdens het misbruik ook ervaren hebben. Bepaalde instrumenten kunnen ook associaties oproepen. Mensen kunnen gaan kokhalzen en in paniek raken. Om dat allemaal niet te hoeven ervaren, gaan ze maar liever helemaal niet meer.

Een heel normale angst

Het is niet vreemd om deze angst te hebben wanneer je bent misbruikt. Heel veel mensen in dezelfde situatie als jij ervaren deze angst ook.

Acht tips voor bij de tandarts

Er zijn wel een aantal dingen die je kunt doen tegen angst voor de tandarts. Ook als je wel naar de tandarts gaat, ondanks je angst, kun je deze tips toepassen:

1. Spreek tegen de tandarts uit dat je heel bang bent

Waardoor het komt dat je zo bang bent, is niet zo relevant. Het is wel van belang om uit te leggen waarvoor je zo bang bent. Bijvoorbeeld, de stoel, de boor, de haak. De tandarts kan hier rekening mee houden.

2. Spreek een gebaar af

Spreek met de tandarts een gebaar af, waarmee voor hem duidelijk is, dat je het niet langer volhoud, zodat hij stopt. Kijk daarna samen óf en zoja hoe jullie verder gaan met de behandeling of de controle.

3. Laat de tandarts uitleggen wat hij precies gaat doen

Sommige mensen krijgen een beetje idee van controle hierdoor en worden niet overvallen door een handeling. Je schrikt er dan minder van en dat kan helpen om het vol te houden.

4. Het kan helpen als je ziet wat er gebeurt

Dat kan bijvoorbeeld door een spiegel vast te houden. Dit is niet voor iedereen helpend, maar als je erg angstig bent is dit zeker de moeite waard om uit te proberen.

5. Zorg voor een koptelefoon met muziek

Sommige tandartsen werken al met een koptelefoon voor de patiënt. Als geluiden voor jou de trigger zijn, kan dit helpen geluiden te reduceren. Neem desnoods je eigen muziekapparaat mee!

6. Ademhaling

Ademhaling! Leg je hand op je buik, en probeer met je buik je hand zo ver mogelijk omhoog te duwen. Adem goed in via je neus, uit via je mond. Door op je ademhaling te letten kun je je angst de baas.

7. Handel bij paniek

Komt er paniek? Geef het stopsignaal en probeer rustig te worden. Dit kan door te praten met de assistente/tandarts, met je ogen afleiding te zoeken bij posters en kindertekeningen of een tv. Tegenwoordig hebben tandartsen ook wel een flatscreen tegen het plafond, als dat zo is. kan dit ook een stuk afleiding bieden.

8. Neem iemand mee

Een vriend of vriendin meenemen, waar jij je veilig bij voelt kan je helpen om te zorgen dat je de angst de baas kunt blijven. Laat je maatje tegen je praten, maakt niet uit waar het over gaat, als je maar afleiding hebt van je eigen gedachten!

Centrum voor bijzondere tandheelkunde

Mocht het desondanks niet lukken, zijn er nog een aantal mogelijkheden. Je tandarts of je huisarts kan je doorverwijzen naar een centrum voor bijzondere tandheelkunde. Deze centra zijn verspreid over het hele land. Ze kennen helaas wel een flinke wachttijd, omdat naast het helpen van angstpatiënten, hun voornaamste taak bestaat uit behandeling van (verstandelijk) gehandicapten, bejaarden in verpleegtehuizen en angstige kinderen.

Leren omgaan met de angst voor de tandarts

Binnen deze centra bieden ze trainingen aan en is de bedoeling dat je uiteindelijk weer teruggaat naar een reguliere tandartspraktijk. Ze kunnen werken met hypnose, lachgas, ondersteunende psychotherapie, mindfullness en als het anders echt niet kan: narcose. Veelal is de bedoeling van een behandeling onder volledige narcose: je weer een frisse start te geven met je gebit en van daaruit je weer te laten wennen aan een “gewone behandeling”.

Angst zit niet in de opleiding van tandartsen

Houd er rekening mee, dat “angst” wel wordt aangestipt in een opleiding voor een tandarts, maar dat de “ins en outs” niet worden behandeld, evenmin hoe ze er mee om moeten gaan. Gelukkig hebben veel tandartsen wel begrip voor angstige patiënten en willen best met je meedenken. Lukt het echter niet met jouw tandarts, geef dit dan aan en ga naar een ander. Het gaat om jouw welzijn!

Via deze link, kun je 33 centra voor bijzondere tandheelkunde vinden.

Reactie op mijn boek: ‘Het komt helemaal goed met mij’

Een boek schrijf je met een doel

Een boek schrijven doe je niet zomaar, daar heb je een bedoeling mee. Het doel van mijn boek is om mensen te raken en hen hoop de geven. De hoop dat je echt kunt helen van seksueel misbruik. Dat je geen levenslang hebt.

Een boek stuur je de wereld in en dan hoop je dat het boek ontvangen wordt zoals je het bedoeld hebt. Dat het mensen raakt en dat mensen er iets aan hebben. Over de meeste boeken die je verstuurt hoor je dat niet terug. Daarom is een brief als deze goud waard. De echte reden waarom ik mijn boek ‘Helen van seksueel misbruik. Het trauma voorbij’ heb geschreven is om iets te kunnen betekenen voor anderen.

‘Beste Ivonne, 

Ik zou je nog terug mailen. Het heeft een tijdje geduurd, vakantie en zo en ook heb ik veel nagedacht. Maar vooral positief!

Ik heb echt van je boek geleerd. Het idee dat je levenslang slachtoffer zou zijn van misbruik was bij mij ook aanwezig, maar daar ben ik vanaf. In heel veel boeken en artikelen lees je dit juist wel, dat je levenslang hebt. Ook mensen die misbruikt zijn zeggen dit vaak. Als je daarin gelooft, ben je inderdaad altijd en eeuwig slachtoffer en kom je niet verder. Ik vind de boodschap in deze boeken dan ook niet goed. Dankzij jou boek ben ik tot inzicht gekomen dat je inderdaad niet altijd en eeuwig het slachtoffer hoeft te zijn. En als ik het soms moeilijk vind om te geloven – slechte bui, humeurig, depressief – denk ik dat ik mijn ‘straf’ wel lang genoeg heeft geduurd en dat ik nu gewoon verder mag leven.

Als ik dit nu zo teruglees, dan denk ik bij mezelf, hoe is het mogelijk dat ik dit niet eerder gedacht, gevoeld heb? Het klinkt zo logisch eigenlijk. Iemand heeft iets verkeerds gedaan met mij, daar heb ik een hele tijd mee rondgelopen. Ik voelde me schuldig en schaamde mij enorm. Pas toen ik begon te praten, ben ik langzamerhand weer gaan groeien. En nu ben ik op een punt gekomen dat ik er eigenlijk gewoon mag zijn. Dat ik mag genieten van het leven! Als je jezelf slachtoffer voelt, dan kun je helemaal niet genieten van het leven, want dat laat je gevoelsmatig niet toe. En daardoor zul je nooit genezen. 
 
Nu ik slachtoffer-af ben, kan ik nog meer genieten van het leven en kan ik nog meer helen. Het komt helemaal goed met mij! 
 
Dank je, lieve Ivonne, voor het schrijven van je boek. Je hebt mij in elk geval al een heel veel beter leven gegeven. Ik weet zeker dat dit ook bij anderen zal gebeuren. Veel succes met de verkoop van je boek en je coaching. 
 
Lieve groet,
 
Saskia’

De dood of het uitstrijkje, fysieke gevolgen

‘Ik ga nog liever dood dan dat ik een uitstrijkje laat maken’ zegt ze

Zonder veel woorden te verspillen, maakt de arts haar duidelijk dat, als zij zich niet laat onderzoeken, ze inderdaad dood kan gaan. Het maakt geen verschil. Haar kreet is geen stoerdoenerij. Ze meent het. Ze gaat nog liever dood. Ze is extreem bang en beschaamd over alles wat met haar geslachtsorgaan te maken heeft.

Extreme angsten na seksueel misbruik

Mensen die seksueel misbruikt zijn als kind kunnen enorme angsten ontwikkelen. Alles wat met het geslachtsorgaan te maken heeft, is taboe, mag er niet zijn, is niet bespreekbaar laat staan aanraakbaar. De fysieke gevolgen: onbehandelde aandoeningen, van eenvoudige blaasontstekingen tot kanker, van vleesbomen tot extreme menstruatie klachten. Alles waarvoor bij een onderzoek de onderkleding uit moet is beangstigend.

Angsten, nog jaren na het misbruik

Zelfs na vele tientallen jaren is voor sommige overlevers van seksueel misbruik het geslachtsorgaan onbespreekbaar. Wat doe je dan als arts? In de praktijk weet de arts vaak niet dat het hier om een overlever van seksueel misbruik gaat. In plaats van in te gaan op de angst voor het onderzoek is de keuze meestal: ‘Laat maar zitten dan’ en soms zelfs: ‘eigen schuld’.

Fysieke gevolgen na seksueel misbruik

Een van de weinig herkende en erkende lange termijn effecten zijn de fysieke gevolgen, met name in het bekkenbodem gebied. Pijn bij het vrijen, vaginisme, een verhoogd risico op onvruchtbaarheid en baarmoederhalskanker zijn fysieke gevolgen die er niet om liegen. Door het seksueel misbruik is er vaak sprake van heel vroeg seksueel actief zijn. Dat dit niet vrijwillig gebeurt doet er voor het ontstaan van de klachten niet toe. En bij heel veel aandoeningen aan de geslachtsorganen is op jonge leeftijd seksueel actief zijn een van de risico verhogende factoren.

Fysieke gevolgen direct van het seksueel misbruik

Ook het simpele feit van het misbruik zelf kan schade geven aan de geslachtsorganen. Bloedingen, beschadigingen en later littekenweefsel ontstaan door het misbruik. Ook verkrampingen zoals vaginisme en extreem pijnlijke menstruatie met veel bloedverlies kunnen een direct gevolg zijn van het misbruik. Al met al een behoorlijk scala aan fysieke gevolgen die, door de angst en schaamte, vaak ook nog eens onbehandeld blijven

Een slachtoffer van seksueel misbruik heeft een verhoogd risico

Bij allerlei aandoeningen in de ‘intieme’ zone is er sprake van een verhoogd risico als gevolg van het op jonge leeftijd ‘seksueel actief zijn’. Verwaarloosde, niet of te laat gediagnosticeerde ziektes aan de geslachtsorganen zijn het gevolg. Seksueel misbruik is een misdaad die vaak een fysieke ravage in het lichaam en daarnaast zijn desastreuse sporen in de psyche van het kind achterlaat, soms met de dood tot gevolg.

Je verhaal delen is een moedige stap

Voor het naar buiten brengen van kennis, informatie en getuigenissen van seksueel misbruik is moed nodig. Het vertellen van je verhaal, het openbaar maken van wat jou is aangedaan kan helend werken. Door naar buiten te treden doorbreek je het taboe, haal je wat in het donker is gebeurd het licht in en overwin je de schaamte en schuldgevoelens. Dat is bewonderenswaardige stap.

Het wapen van de misbruiker is onwetendheid

Doordat steeds meer mensen hun verhaal gaan delen wordt duidelijk wat de effecten van seksueel misbruik zijn. De psychische én fysieke gevolgen, ook op de langere termijn. Dit berooft misbruikers van een belangrijk wapen: de onwetendheid. Als één persoon een verhaal doet, dan is de kans groot dat hij of zij onbegrip en ongeloof tegenkomt. Maar de actie van #metoo heeft eens te meer aangetoond: je bent niet alleen. Het overkomt meer mensen dan ons lief is en dat betekent dat je ook herkenning, erkenning en lotgenoten zult vinden. Daarmee ontketen je de kracht van samen sterk.

Mijn ervaring in het doorbreken van het zwijgen

Ik besluit dat ik niet langer mijn mond houd. Ik schrijf Helen van seksueel misbruik, om mijn kennis te delen en het taboe te doorbreken. Als gevolg verandert er veel in mijn leven. Ik sta niet meer alleen. Ik vind zelfs een deel van mijn familie terug. Vrienden en bekenden staan om mij heen en steunen mij, juist ook in de dingen die ik moeilijk vind.

Ik haal niet uit naar de man die mij misbruikt heeft. Ik zie geen heil in die strijd. Het heeft me moeite gekost om hem te vergeven. Om hem in al zijn menselijk falen te kunnen zien en daar niet mijn oordeel aan te hangen. Ik veroordeel wat hij heeft gedaan, niet wie hij is. Maar vooral: hij is niet langer belangrijk voor me.

Wat mij drijft is voorkómen en helen. Voorkómen door verhalen te vertellen uit mijn leven, zodat er inzicht komt in waarom seksueel misbruik zo’n afschuwelijke misdaad is. Helen door mijn verhaal te vertellen over hoe ik mijn verleden achter me heb kunnen laten. Helen door mensen via mijn boek en mijn coaching de weg te wijzen naar hun eigen pad van heling en verwerking.

Zoek jij hulp?

Hulp na seksueel misbruik is vaak lastig om te vinden. Hoe weet je op een therapeut ervaring heeft met deze problematiek? Daarom ben ik een nieuwe website begonnen en daar verzamel ik therapeuten en andere hulpverleners op die vanuit persoonlijke ervaring of affiniteit met seksueel misbruik hulp bieden. Je kunt gespecialiseerde hulp vinden in diverse soorten therapie: Hulpverlening na seksueel misbruik

Wil jij ook helen?

Begrijpen hoe seksueel misbruik werkt en welke langetermijneffecten er zijn kan een belangrijke eerste stap zijn. Het boek ‘Helen van seksueel misbruik. Het trauma voorbij!’ is daarvoor heel geschikt.

Bestel het boek hier

Zwangerschap na seksueel misbruik

Ben jij bang voor de gyneacoloog, maar wil je toch graag kinderen? Ben je zwanger of wil je dat worden? Dan raad ik je aan om het boek ‘Zwangerschap na seksueel misbruik’ te kopen, voor jezelf én voor je verloskundige. In het boek staan handige tips over hoe je jouw angsten bespreekbaar kunt maken en hoe je een ‘Eerste hulp kaart’ kunt maken voor alle zorgprofessionals rondom de zwangerschap.

Bestel zwangerschap na seksueel misbruik hier

Lou Repetur schrijft het voorwoord

Lou Repetur, senior projectleider huiselijk en seksueel geweld en veiligheid

Dat was toen de titel van Lou Repetur. Zij staat bekend als dé autoriteit op het gebied van seksueel geweld en misbruik. Ik las een aantal van haar blogs en keek ook nog op de site van Stichting Zijweg. Ik wist meteen: als Lou het voorwoord zou willen schrijven van mocht ik mezelf gelukkig prijzen.

Lou Repetur heeft verstand van seksueel misbruik

Lou Repetur heeft écht verstand van seksueel geweld en alles wat daar bij komt kijken! Dat niet alleen, ze schrijft erover op diverse websites. Heldere blogs waar geen woord te veel in staat en die niet om de hete brei heen dansen. Daar houd ik van.

Met knikkende knieën bellen

Lou Repetur, Movisie

Voor zoiets belangrijks als een voorwoord volstaat een mailtje sturen niet. Dus ik bel haar. Nou vind ik dat altijd al spannend, maar van dit telefoontje hangt voor mijn gevoel heel veel af. Met zweet in mijn handen toets ik het nummer. Een vrolijke vrouwenstem stelt me op mijn gemak. ‘Wat een eer dat je me vraagt!’ is het eerste antwoord. ‘Een boek is toch een soort van je kindje, een voorwoord vraag je niet aan zomaar iemand’. Een zucht van verlichting: Ze is echt leuk en enthousiast, ze snapt hoe belangrijk het is. Ook geeft ze onmiddellijk aan dat ze niet zomaar ja zegt. Eerst lezen en dan beslissen, want als ze er niet achter kan staan gaat het feest niet door.

Gespannen verwachting

De dagen die volgen zijn gespannen. Na twee dagen slechts krijg ik een verlossend telefoontje. ‘Ik heb het nog niet uit, maar ik ga het voorwoord schrijven. Mijn respect heb je’. Ze vind het een goed boek!

Ze vind het een goed boek

Het is moeilijk om te beschrijven wat dat met mij doet. Na al het werk wat ik er in heb gestopt. Alles wat ik in het boek gelegd heb, de erkenning van iemand die overduidelijk expert is op het terrein waar ik over schrijf. Ik loop nog dagen met mijn hoofd in de wolken.

Feedback om te verwerken

Ze had ook nog feedback voor het boek. De cijfers die ik noem in het boek moeten zo veel mogelijk onderbouwd zijn. In de daarop volgende dagen ben ik druk aan het speuren naar ‘uit welk onderzoek komt dit cijfer ook al weer?’ Als dan het voorwoord in de mailbox ligt raak ik nog verder in de zevende hemel. ‘Een mooie combi van praktijkkennnis, wetenschappelijke kennis en eigen ervaring’: Daarmee heb ik ook gelijk mijn flaptekst! Geen moment te laat ook, want inmiddels is het eind januari en het boek moet op 26 februari bij de lancering wel klaar zijn.

Symposium ‘Diagnostiek en hulpverlening bij seksueel misbruik’

En nu, nog geen 8 maanden verder, staat Lou Repetur van Movisie op ‘mijn symposium’ als dagvoorzitter. Een betere en meer passende spreker voor die rol kan ik me niet voorstellen. Ik ben dan ook heel trots en blij dat ik haar eindelijk ga ontmoeten. Het programma voor het symposium staat als een huis, de sprekers zijn allemaal van een heel hoog kaliber en voor accreditatie is gezorgd.

Update: nieuwe symposia

Na dit prille begin zijn er inmiddels 7 symposia geweest. Professionals van allerlei pluimage die zich willen verdiepen in de langetermijneffecten van seksueel misbruik weten ons te vinden. De thema’s zijn divers: ‘Partners’, ‘Sociaal perspectief’, ‘Kinderen’… Steeds gaat het over de invloed van seksueel misbruik op het thema. Ook in januari is er weer een symposium: ‘Zwangerschap na seksueel misbruik’. Hopelijk bereiken we ook met dat thema hulpverleners en therapeuten, maar ook verloskundigen, gynaecologen en kraamverpleegkundigen, zodat ook dit thema beter bespreekbaar wordt. Want ook daarin is nog een weg te gaan.

Meer weten over het meest actuele symposium? Klik hier

Eerst het boek kopen? Dat kan hier