Kun je ook helen als je geen concrete herinneringen hebt?
Deze vraag werd me, min of meer, gesteld via de website. De eigenlijke vraag was of M. iets aan mijn boek zou hebben, ondanks dat M. geen concrete herinneringen heeft, alleen vage nare gevoelens, geen beelden maar wel emoties. Dit was naar aanleiding van de zelftest, waar M. heel veel van de problemen kon aanvinken. Kan dat? Kun je helen van seksueel misbruik, ook als je niet precies weet wat er is gebeurd?
Weinig of geen herinneringen hebben komt vaak voor
De hersenen van kinderen zijn nog niet af. Traumatische gebeurtenissen, zoals seksueel misbruik op jonge leeftijd kunnen de vorming van de ‘juiste’ neurologische verbindingen verstoren. Het lijkt er op dat dit met name het goed opslaan van herinneringen kan bemoeilijken. Emoties, beelden en geluiden worden bijvoorbeeld los van elkaar opgeslagen. Daardoor kun je er minder gemakkelijk bij.
Eigenlijk zijn er geen herinneringen weg
De herinneringen zijn verkeerd weggezet, maar echt niet opgeslagen zijn herinneringen bijna nooit, zeker niet als ze gepaard gaan met heftige emoties, zoals in het geval van seksueel misbruik vaak het geval is. Vergelijk het met een doos die je in de kelder zet, zonder een label erop. In een hoekje onder het stof. Pas bij een verhuizing kom je die weer tegen en dan verbaas je je erover dat je dat allemaal nog hebt.
Moet je herinneringen weer opgraven?
Of je herinneringen weer moet opdiepen, daarover verschillen therapeuten van mening. Regressietherapeuten bijvoorbeeld zien veel baat bij het herbeleven en transformeren van wat er in het verleden is gebeurd, terwijl anderen dit als hertraumatiserend zien. Veel desensitatie-therapieën (EMDR, Imaginaire Exposure, Traumatherapie) gebruiken beelden en herinneringen als werkmateriaal en zijn dus minder geschikt als je die niet hebt. Uiteindelijk is de vraag die alleen jij zelf kunt beantwoorden: ‘Kan ik leven met het niet weten?’
Kun je leven met het niet weten?
Ik denk dat je heel goed kunt leven zonder te weten wat er precies is gebeurd, mits het niet te veel invloed heeft op je huidige leven. Heb je er vrede mee dat je het niet weet en wellicht nooit zult weten, dan kun je alsnog kijken welke invloed het verleden heeft op vandaag. Een goed begin is dan inderdaad mijn boeken te lezen. Er zijn vele vragen die je jezelf kunt stellen, waar ik in mijn boeken aandacht aan besteed:
- Wat hoort er allemaal bij seksueel misbruik?
- Welke therapieën zijn er?
- Wat wil jij bereiken met de therapie die je kiest?
- Wanneer is het af?
Een laatste gedachte: Wat als je níet seksueel misbruikt blijkt?
Stel je voor dat je gaat helen en je komt er achter dat je niet seksueel misbruikt bent (maar op een andere manier getraumatiseerd)? Ook dan is het zinvol om in elk geval het eerste boek, ‘Helen van seksueel misbruik. Het trauma voorbij’ te lezen. De thema’s die bij seksueel misbruik spelen zijn niet uniek aan de ervaring van seksueel misbruik. Dat betekent niet dat je er geen last van hebt en de manieren om te helen zijn vaak hetzelfde.
Een boek schrijven doe je niet zomaar, daar heb je een bedoeling mee. Het doel van mijn boek is om mensen te raken en hen hoop de geven. De hoop dat je echt kunt helen van seksueel misbruik. Dat je geen levenslang hebt.
